Niezależna Gazeta Obywatelska

Obowiązek zatrudniania na etat, gdy spełnione są kryteria kodeksowe, upowszechnienie kryteriów pozacenowych i możliwość zlecania „spółkom-córkom” zadań bez przetargów (tzw. in-house) wprowadza m.in. nowela Prawa zamówień publicznych, która w czwartek weszła w życie.

Głównym celem noweli Prawa zamówień publicznych było wdrożenie unijnych dyrektyw, co powinno było nastąpić do 18 kwietnia tego roku.

Nowela wprowadza także obowiązek zatrudniania na umowy o pracę przy zamówieniach publicznych, gdy spełnione są kryteria Kodeksu pracy. W trakcie prac zarówno przedstawiciele związków zawodowych jak i pracodawców wyrażali nadzieję, że przepis ten przyczyni się do uzdrowienia rynku pracy i ograniczenia zatrudniania na umowy cywilno-prawne.

W noweli ograniczono również możliwość korzystania z kryterium najniższej ceny. Zamawiający będą mogli zastosować kryterium ceny jako jedyne kryterium oceny ofert lub kryterium o wadze przekraczającej 60 proc., jeżeli przedmiot zamówienia ma ustalone standardy jakościowe odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia.

Wprowadza także nowy tryb udzielania zamówień – partnerstwo innowacyjne – którego celem jest promowanie innowacyjności w systemie zamówień publicznych. Według autorów ustawy partnerstwo innowacyjne umożliwi zamawianie nieistniejących jeszcze technologii i łączenie w ramach jednej procedury różnych etapów prac B+R, a nawet wdrożeń.

Jedynym z najbardziej kontrowersyjnych nowych rozwiązań, o które spory toczyły się do ostatniej chwili, są przepisy stanowiące, że podmiot zamawiający będzie mógł powierzyć określone zadania swojej „spółce-córce”, gdy jej działalność w ponad 90 proc. koncentruje się na powierzanych zadaniach (tzw. in-house). O możliwość taką zabiegały samorządy, chcące z wolnej ręki zlecać wywóz śmieci swoim spółkom komunalnym. Jednak zdaniem krytyków ogranicza to wolną konkurencję, toruje drogę kumoterstwu, a także nie sprzyja poprawie warunków pracy, gdyż spółki-córki nie mają żadnych zobowiązań, jeśli chodzi o zatrudnianie na etat.

Na ostatnim etapie prac ograniczono tę zasadę, wyłączając z in-house odbieranie śmieci z terenów niezamieszkałych, takich jak biura, fabryki czy sklepy. Jeżeli rada gminy postanowi o odbieraniu odpadów od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest zobowiązany zorganizować przetarg. Organ nadzorujący zamawiającego będzie miał też możliwość skontrolowania prawidłowości udzielenia zamówienia w trybie in-house. Jeżeli zostaną stwierdzone braki podstaw formalno-prawnych do udzielenia takiego zamówienia, organ nadzorujący będzie mógł nakazać odstąpienie od umowy, a jeśli zamawiający się nie dostosuje, wystąpić o jej unieważnienie.

Nowela wprowadza jednak ponadto wiele rozwiązań, które mają ułatwić przedsiębiorstwom startowanie w przetargach. Ograniczone zostają m.in. wymogi formalne na etapie ubiegania się o udzielenie zamówienia: np. podstawowe obowiązki wykonawców ograniczają się do składania oświadczenia o spełnianiu warunków w formie ustandaryzowanego tzw. jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (potwierdzającego spełnianie kryterium warunków udziału w postępowaniu, braku podstaw do wykluczenia wykonawcy, kryteriów selekcji także w odniesieniu do podmiotów trzecich i podwykonawców). Wprowadzono również zasadę, że dokumentów można żądać wyłącznie od wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza.

Źródło: Codzienny Serwis Informacyjny PAP