Niezależna Gazeta Obywatelska

Twórcy filmu dokumentalnego, który ma upamiętnić 60. rocznicę obrony krzyża w Krakowie-Nowej Hucie poszukują bohaterów i świadków zdarzeń z 27 kwietnia 1960 roku oraz ich rodzin – poinformował portal internetowy krakowskiego wydania „Gościa Niedzielnego”.

Reżyserem filmu jest nominowany w 2001 roku do Oscara za film krótkometrażowy pt. „Męska sprawa” Bogumił Godfrejów, a konsultantem naukowym i współtwórcą scenariusza doktor Wojciech Paduchowski z Biura Badań Historycznych Krakowskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.

Chodzi o obie strony konfliktu, zarówno demonstrantów, jak i ludzi związanych z ówczesnymi władzami oraz siłami milicyjnymi”

– powiedział portalowi Janusz Ślęzak z krakowskiego oddziału IPN.

Dokumentowi towarzyszyć będą monografia Paduchowskiego pt. „<Karły> pod Krzyżem. Nowohucki protest w kwietniu 1960 r.” oraz wystawa „Krzyż. Symbol wiary i wolności”, przygotowywana przez KO IPN oraz Dom Kultury im. Cypriana Kamila Norwida w Krakowie.

Na stronie https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/95532,Film-dokumentalny-o-obronie-Krzyza-Nowohuckiego-w-kwietniu-1960-roku.html zamieszczone zostały zdjęcia z kwietnia 1960 roku. Być może uczestnicy dramatycznych wydarzeń pod krzyżem i ich świadkowie odnajdą na nich siebie, członków rodzin lub znajomych. Kontakt można nawiązać mailowo: [email protected], [email protected], [email protected] lub dzwoniąc na numer (12) 289 20 70.

PRL-owskie władze chciały, żeby Nowa Huta była miastem bez Boga. Po odwilży w 1956 r. obiecały zgodę na budowę w dzielnicy kościoła, ale trzy lata później ją cofnęły. W 1960 r. władze PRL kazały usunąć drewniany krzyż, ustawiony w miejscu, w którym miał powstać pierwszy nowohucki kościół. 27 kwietnia 1960 r. mieszkańcy Nowej Huty wyszli na ulice i stanęli w obronie krzyża. Po kilkunastu godzinach ulicznych walk protest został stłumiony przez milicję i oddziały ZOMO. Policja użyła wówczas ostrej amunicji. Krzyż został zniszczony, a władze skonfiskowały pieniądze uzbierane przez mieszkańców na budowę kościoła”

– czytamy w portalu.

Dzięki staraniom ówczesnego metropolity krakowskiego księdza kardynała Karola Wojtyły w 1967 roku rozpoczęła się budowa kościoła Arka Pana pw. Matki Bożej Królowej Polski., ale już w innym miejscu. Dwa lata później kard. Wojtyła wmurował kamień węgielny pochodzący z bazyliki pw. Świętego. Piotra w Watykanie, a 15 maja 1977 r. konsekrował nowy kościół.

Tam, gdzie miała powstać pierwotnie świątynia, stoi krzyż, który został wykonany z brązu i ma 4,85 m wysokości. Są na nim słowa z homilii Jana Pawła II, którą wygłosił w 1979 r. w Mogile: <Od krzyża w Nowej Hucie zaczęła się nowa ewangelizacja, ewangelizacja nowego milenium>”

– napisał „Gość Niedzielny”.

 

Jerzy Bukowski*

 

*Filozof, autor „Zarysu filozofii spotkania”, piłsudczyk, harcerz, publicysta, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, przewodniczący Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego w Krakowie, były reprezentant prasowy śp. pułkownika Ryszarda Kuklińskiego w Kraju