Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich za najlepszy artykuł
Podczas prac badawczo-konserwatorskich przy ołtarzu Wita Stwosza w bazylice pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie odsłonięto i odczytano datę 1486 znajdującą się na boku figury Świętego Jakuba apostoła podtrzymującego matkę Chrystusa – poinformowała Polska Agencja Prasowa.
„Data ta jest wcześniejsza o trzy lata, niż przyjęty w literaturze fachowej moment poświęcenia ołtarza i nie była do tej pory znana badaczom sztuki średniowiecznej. Św. Jakub, podtrzymujący zasypiającą Maryję, jest najważniejszą, centralną rzeźbą ołtarza Wita Stwosza. Datę odkryto podczas usuwania przemalowań z odwrocia rzeźby, na boku szaty apostoła”
– czytamy w depeszy PAP.
Charakter cyfr – z charakterystyczną czwórką – jest typowy dla okresu gotyku. Idealnie pokrywa się to z budową technologiczną rzeźby i nie ma co do tego wątpliwości, że data, która znajduje się na granicy złocenia i podkładów złocenia jest autentyczna. Kto zamieścił datę? Nie wiemy. Na pewno ktoś z zespołu pracującego przy tworzeniu ołtarza. Ciekawostką jest to, że jest to 1486 rok, czyli trzy lata przed oficjalną datą przyjętą w literaturze jako data jego poświęcenia. Ale też nie mamy pewności, czy szafa ołtarza była już ukończona w 1486 roku, czy prace nad innymi jego elementami nie trwały dłużej, do 1489 roku”
– powiedział PAP kierownik prac badawczo-konserwatorskich doktor habilitowany Jarosław Adamowicz z Międzyuczelnianego Instytutu Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki warszawskiej i krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Do tej pory nie było żadnych napisów na ołtarzu: dat, sygnatur, inskrypcji czy gmerków.
Jest to wielkie zaskoczenie, ponieważ w żadnej literaturze nie było mowy o inskrypcjach na ołtarzu pochodzących z końca średniowiecza. Data ta świadczy o tym, że główne postacie w dziele Wita Stwosza były ukończone już w roku 1486 roku. Dla pracujących przy konserwacji jest to dreszcz emocji, bo to znaczy, że mają bezpośredni kontakt z dziełem mistrza i jego warsztatem”
– stwierdził w rozmowie z PAP proboszcz bazyliki Mariackiej ksiądz dr Dariusz Raś podkreślając profesjonalizm ekipy, która odkryła ledwie widoczną datę, a nie znalazł jej nikt podczas wcześniejszych, wielokrotnych konserwacji ołtarza.
„Ołtarz Wita Stwosza składa się z szafy głównej z figurami ustawionej na predelli (podstawie), skrzydeł ruchomych i nieruchomych ozdobionych płaskorzeźbami oraz zwieńczenia. Jego konstrukcja jest wykonana z drewna dębowego, tła dla płaskorzeźb i rzeźb z drewna modrzewiowego, a płaskorzeźby, rzeźby i detale architektoniczne z drewna lipowego – złoconego i polichromowanego”
– przypomniała Polska Agencja Prasowa.
Obecne prace renowacyjne rozpoczęły się we wrześniu 2015 roku i potrwają do końca 2021 r.
Dzięki ustawieniu specjalnej platformy przed ołtarzem, działania konserwatorów są widoczne dla osób odwiedzających bazylikę.
Jerzy Bukowski*
*Filozof, autor „Zarysu filozofii spotkania”, piłsudczyk, harcerz, publicysta, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, przewodniczący Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego w Krakowie, były reprezentant prasowy śp. pułkownika Ryszarda Kuklińskiego w Kraju
