Kartka z kalendarza: dziś mija 166. rocznica urodzin Henryka Sienkiewicza

Niezależna Gazeta Obywatelska

Henryk Sienkiewicz, to jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich. Urodził się 5 maja 1846 r. w zubożałej rodzinie szlacheckiej na Podlasiu (w Woli Okrzeskiej pod Łukowem). Gimnazjum i studia wyższe (w Szkole Głównej) ukończył w Warszawie. Działalność literacką rozpoczął w 1867 r. pisząc krytyki literackie, felietony na aktualne tematy i nowele. Zarówno świetna forma tych krótkich opowiadań, jak i zawarta w nich myśl postępowa i patriotyczna zjednały młodemu pisarzowi wielki rozgłos. W nieco późniejszym okresie stworzył prawdziwe arcydzieła nowelistyki. Po podróży do Ameryki talent Sienkiewicza osiąga pełnię swego rozwoju: w latach 1883-1888 ukazuje się Trylogia czyli „Ogniem i mieczem”, „Potop” i „Pan Wołodyjowski”. Ten wielki cykl powieści historycznych wywarł olbrzymi wpływ na społeczeństwo, bo chociaż przedstawiał czasy odległe – budził i podtrzymywał wolę oporu przeciw zaborcom. Trylogia przyniosła Sienkiewiczowi sławę, jakiej nie zdobył dotąd żaden polski pisarz. Mimo ciężkich przeżyć osobistych (śmierć ukochanej żony pod koniec pisania „Potopu”, niefortunne drugie małżeństwo) talent pisarza nadal się wzbogacał, powstawały kolejne wielkie powieści historyczne: „Quo vadis” (1896) i „Krzyżacy” (1900).

Henryk Sienkiewicz zdobył światową sławę. Jego dzieła, tłumaczono na wiele języków. Do światowego rozgłosu pisarza przyczyniła się również Nagroda Nobla, przyznana mu za „Quo vadis” w 1905 r. Jeszcze wcześniej nagrodził Sienkiewicza naród polski. W roku 1900 r., na trzydziestolecie jego pracy literackiej, społeczeństwo ofiarowało mu jako dar narodowy – majątek Oblęgorek (obecnie mieści się w tym pałacyku Muzeum Sienkiewiczowskie).
Owocem wędrówki po Egipcie i innych terenach Afryki wschodniej stała się powieść młodzieżowa „W pustyni i w puszczy” (1911). Ostatnie lata niezwykle bogatego i pracowitego żywota poświęcił pomocy ofiarom I wojny światowej, organizując w Szwajcarii specjalny komitet. Odzyskania utęsknionej niepodległości przez Polskę już nie doczekał. Zmarł w Vevey w Szwajcarii 15 listopada 1916 r. Po zakończeniu I wojny światowej sprowadzono zwłoki Sienkiewicza do ojczyzny i pochowano uroczyście w podziemiach katedry warszawskiej.

Oprac. TK

Komentarze są zamknięte