Niezależna Gazeta Obywatelska

Wczoraj, tj. 11 lipca 2011 r., w Muzeum Wsi Opolskiej w Bierkowicach-Opolu odbyły się II Opolskie Dni Kresowe. Impreza została zorganizowana pod patronatem Samorządu Województwa Opolskiego i uczestniczyli w niej m.in. Marszałek Województwa Opolskiego Józef Sebesta i Wojewoda Opolski Ryszard Wilczyński. Jednak głównymi gośćmi spotkania byli przedstawiciele organizacji kresowych i patriotycznych z województwa opolskiego – Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo – Wschodnich, Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska”, Światowego Związku Żołnierzy AK, Związku Sybiraków oraz wielu innych.

Spotkanie rozpoczęło się od krótkiego nabożeństwa w intencji Kresowian, które prowadził ks. Grzegorz Kopij. Następnie wysłuchano wykładu prof. Stanisława Nicieji pt. „70 rocznica mordu na Profesorach Lwowskich”. Zbrodni tej dokonali Niemcy  4 lipca 1941 r. zaraz po wkroczeniu do Lwowa, a jego ofiarą padło 22 uczonych lwowskich uczelni, m.in. 5-krotny premier II RP Kazimierz Bartel oraz zupełnie przypadkowo Tadeusz Boy – Żeleński. Były rektor Uniwersytetu Opolskiego w swoim wykładzie zawarł wiele wstrząsających i sugestywnych opisów oraz relacji dotyczących tego wydarzenia. Oprócz tego profesor Nicieja poruszył inne wątki z tragicznej historii Kresów Południowo – Wschodnich i stwierdził, że „obecnie poprawność polityczna nie pozwala o tym mówić”. A jako przykład podał „Obronę Przebraża”, czyli walki ludności polskiej z oddziałami UPA w okresie od marca 1943 do stycznia 1944 r., które to jest wydarzeniem zapomnianym lub przemilczanym w polskiej historiografii. W krzewieniu pamięci historycznej jako przykład właściwej postawy profesor podał działalność ks. Tadeusza Isakowicza- Zaleskiego. Podczas wykładu poruszony został też wątek kultywowania pamięci i nostalgii jaką kresowiacy otaczają opuszczone ziemie. Profesor stwierdził, iż mimo, że po „Jałcie” otrzymaliśmy rekompensatę materialną w postaci „ziem zachodnich”, która jest nieporównywalnie większa z tym co pozostawiono na wschodzie, to jednak nie dało się tego zastąpić stratami w dziedzinie intelektualnej i kulturowej. Na koniec profesor stwierdził, że opisując historię Kresów stara się znaleźć pozytywne przykłady, a nie tylko przekazywać tragiczną pamięć tych ziem – „W moich książkach nie uprawiam martyrologii” – dodał Nicieja.

Następnym punktem spotkania była prezentacja książki „Kresowianie na Śląsku Opolskim”. Jest to pierwsza tak kompleksowa pozycja historyczna, która porusza losy ludności przybyłej na Opolszczyznę po 1945 roku. Książka jest pracą zbiorową stworzoną przez ok. 50 autorów pod redakcją prof. Marii Kalczyńskiej i można w niej znaleźć zarówno teksty zawodowych historyków jak i relacje bezpośrednich świadków wydarzeń, a wszystko okraszone dużą ilością zdjęć i map, doskonale przekazujących klimat tamtych wydarzeń.

Kolejnymi punktami programu była prezentacja przewodnika „Sanktuaria Archidiecezji Lwowskiej”, której dokonał ks. Grzegorz Kopij będący jednocześnie jego autorem oraz zwiedzanie wystawy „Kresowianie na Opolszczyźnie 1943-1947”. Wystawa ta zwyciężyła w prestiżowym konkursie „Wydarzenie Muzealne Roku – Sybilla 2010”.  Wśród przemawiających był też Zdzisław Kuhl –  najstarszy z żyjących na Opolszczyźnie kresowiaków, obrońca Lwowa w 1939 roku i honorowy prezes Opolskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo – Wschodnich.

Na zakończenie, na uczestników spotkania czekała biesiada. Nie zabrakło oczywiście tradycyjnych dań kuchni kresowej, można było skosztować m.in. bigosu, gołąbków, wędlin i mięs przyrządzonych według oryginalnych przepisów oraz tzw. „pirogów postnych”, czyli czegoś na wzór pieczonych bułeczek z nadzieniem z kaszy, kapusty i ziemniaków. Czas umilała  kapela „Lewiniacy” z Lewina Brzeskiego.

Autor i fot.: Grzegorz Bieniarz