Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich za najlepszy artykuł
72 lat temu, 10 lutego 1940 r. o świcie, rozpoczęła się pierwsza masowa wywózka Polaków do syberyjskich łagrów, oficjalnie nazywana „przesiedleniem”. Objęła ponad 220 tys. ludzi – urzędników państwowych (m.in. sędziów, prokuratorów, policjantów), działaczy samorządowych, leśników, a także właścicieli ziemskich i osadników wojskowych z rodzinami. Wywiezieni trafili do północnych regionów ZSRR, w okolice Archangielska oraz do Irkucka, Kraju Krasnojarskiego i Komi. Przeprowadzoną 10 lutego 1940 r. akcję eksterminacyjną, której celem było wyniszczenie Polaków, przygotowano dużo wcześniej w sposób bardzo szczegółowy. Uchwałę o wysiedleniu z „zachodnich obwodów Ukraińskiej i Białoruskiej SRR” „osadników” (czyli polskich mieszkańców tych ziem II RP) Rada Komisarzy Ludowych ZSRR podjęła już 5 grudnia 1939 r. Dwa tygodnie później (22 grudnia) podobną decyzją objęto również pracowników służby leśnej. 19 i 25 grudnia 1939 r. Stalin przekazał Berii odpowiednie wskazówki odnośnie operacji. W terenie ruszyła akcja tzw. rejestracji polskich rodzin. Nie chodziło oczywiście o żaden spis ludności, ale o uzyskanie niezbędnych danych do wywózki, pozyskanie niewolniczej siły roboczej i przejęcie pozostawionego majątku. Szczegółowy plan kogo i gdzie „przesiedlić’ przygotowała NKWD. Wszystko odbyło się bardzo szybko, co świadczy o niebywałej skuteczności Sowietów w realizacji zbrodniczego planu zbiorowej eksterminacji ludności polskiej.
Ocenia się, że podczas czterech wielkich deportacji, które trwały do czerwca 1941 r., na nieludzką ziemię Sowieci zesłali łącznie od 1,5 do 2 milionów Polaków. Sowieckie deportacje były jedną z najcięższych zbrodni dokonanych na Narodzie Polskim w latach 1939 – 1945. Niestety, zarówno w Polsce jaki i Europie niewiele się o tym mówi. Rosja, spadkobierca ZSRR udaje, że tematu nie ma.
10 lutego, to obok 17 września 1939 r. jedna z tych dat, która głęboko zapadła w pamięci mieszkańców Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej. My pamiętamy!
Oprac. TK
Warto przeczytać:
