Niezależna Gazeta Obywatelska

Niezależne Zrzeszenie Studentów powstało 22 września 1980 r. w wyniku sierpniowych wydarzeń i strajków robotniczych będących sprzeciwem wobec ówczesnego reżimu politycznego. NZS w 1980 r. było w pewnym sensie studenckim odpowiednikiem „Solidarności” i skupiało młodych ludzi chcących niezależnej od władz państwowych organizacji studenckiej, a ponadto demokratyzacji życia akademickiego, przestrzegania podstawowych swobód politycznych w kraju oraz praw człowieka, szanowania polskich tradycji niepodległościowych i patriotycznych. Nazwa Niezależne Zrzeszenie Studentów została ustalona na spotkaniu 60 grup założycielskich z uczelni w całej Polsce, które spotkały się w dniach 18–19 września 1980 r. na Politechnice Warszawskiej.

Przez długi czas władze PRL zwlekały z rejestracją NZS. Dopiero w wyniku strajków studenckich, szczególnie w Łodzi, ówczesny rząd zgodził się na rejestrację Zrzeszenia. Stało się to 17 lutego 1981 r. Pierwszym szefem NZS został Jarosław Guzy. Organizacja obok działań typowo prostudenckich, związanych między innymi z postulatami reformy szkolnictwa wyższego, zajmowała się także wspieraniem działań „Solidarności” w wymiarze politycznym. Po wprowadzeniu stanu wojennego NZS został zdelegalizowany, a wielu jego działaczy aresztowanych. W kilku ośrodkach akademickich NZS prowadził jednak działalność podziemną.

Po 1989 r. NZS został ponownie zalegalizowany. Stopniowo zmieniał też profil swojej działalności, zdecydowanie ograniczając inicjatywy polityczne na rzecz reprezentowania interesów studentów oraz realizowania przedsięwzięć kulturalno-rozrywkowych, stając się tym samym organizacją o typowo studenckim charakterze. Przez NZS w ciągu ponad 30 lat jego działalności przewinęło się ponad 190 tysięcy ludzi. Dziś bardzo wielu z nich to osoby z pierwszych stron gazet: politycy, dziennikarze, ludzie biznesu i kultury.

 Oprac. Tomasz Kwiatek, szef NZS Uniwersytetu Opolskiego w latach 1999-2000 r.