Niezależna Gazeta Obywatelska

W rocznicę powstania styczniowego zawsze przypominam sobie pieśń do słów J. Czecha i muz. P. Gintrowskiego „Margrabia Wielopolski„. Mówi ona o Aleksandrze Wielopolskim –  zdrajcy Narodu Polskiego. To z jego inicjatywy władze rosyjskie zarządziły przymusowy pobór do carskiej armii Polaków „podejrzanych” o przynależność do organizacji patriotycznych, tzw. „brankę”. W ten sposób chciał powstrzymać wybuch powstania styczniowego. Wielkiego narodowego zrywu przeciwko rosyjskiemu zaborcy.

Patrząc na dzisiejszą scenę polityczną w naszym kraju ilu takich „Wielopolskich” widzimy? Ludzi, dla których polska racja stanu to puste słowa! Warto, aby dzisiaj przypomnieli oni sobie historię Wielopolskiego!

„… Twej pogardy nikt ci nie wybaczy
Myśmy ciemni, zapalni i łzawi
A tyś dumny, tyś z nami nie raczył
W narodowym barszczu się pławić …”

„… Pan margrabia wciąż kroczy po linie
Przepaść z lewej i przepaść po prawej
Jeśli z ręki rodaka nie zginie
To z urzędu odejdzie w niesławie 
Tyle pracy, panie hrabio, i na nic.
Nadaremna ta branka w rekruty
Będzie to, co ma być – my zwyczajni
Bój bez broni, katorga i knuty…” 

„.. Pan margrabia wciąż kroczy po linie
Choć niezgrabny i posturę ma dzika
A gdy spadnie, to zyska jedynie
Miano zdrajcy zamiast pomnika…”

 

„.. Tylko czemuś zapomniał, Wielopolski,
Że upadać też trzeba ładnie? „

 

Powstańcy styczniowi o tym nie zapomnieli!

Kartka z kalendarza: powstanie styczniowe 1863-1864

Powstanie styczniowe rozpoczęło się manifestem ogłoszonym 22 stycznia 1863 r., w którym wzywano narody polski, litewski i białoruski do walki z zaborcą, zarazem uroczyście ogłoszono zniesienie różnic stanowych oraz natychmiastowe uwłaszczenie chłopów. Skierowane było przeciwko Imperium Rosyjskiemu – jednemu z zaborców Polski. Jego genezą był narastający rosyjski terror i zarządzenie przez władze rosyjskie poboru do wojska (tzw. branki). Branka miała na celu rozbicie konspiracji „czerwonych” i udaremnienie powstania. Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 r. w Królestwie Polskim i 1 lutego 1863 r. w byłym Wielkim Księstwie Litewskim. Trwało do jesieni 1864 r., a zasięgiem objęło tylko zabór rosyjski: Królestwo Polskie, Litwę, Białoruś i część Ukrainy. Było największym polskim powstaniem narodowym, spotkało się z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew i potyczek. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się klęską powstańców, z których kilkadziesiąt tysięcy zostało zabitych w walkach, blisko tysiąc straconych, ok. 38 tysięcy. skazanych na katorgę lub zesłanych na Syberię, a ok. 10 tysięcy wyemigrowało. Po upadku powstania Kraj i Litwa pogrążyły się w żałobie narodowej, a w 1867 r. zniesiono autonomię  Królestwa Polskiego, jego nazwę i budżet, w 1869 r. zlikwidowano Szkołę Główną Warszawską i doprowadzono wiele miast do upadku. Rozpoczęto intensywną rusyfikację ziem polskich. Powstanie przyczyniło się do uwłaszczenia chłopów na ziemiach polskich. 21 stycznia 1919 r. Józef Piłsudski wydał rozkaz specjalny, na mocy którego weterani powstania styczniowego uzyskali uprawnienia żołnierzy Wojska Polskiego. Przed 70. rocznicą wybuchu powstania wszystkim żyjącym jeszcze wówczas 365 weteranom przyznany został ustanowiony w 1930 r. Krzyż Niepodległości.

Autor: Opolanka