Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich za najlepszy artykuł
Drewnianych kościół pw. św. Rocha w Dobrzeniu Wielkim jest miejscem licznych pielgrzymek mieszkańców Śląska Opolskiego. Wzniesiono go w 2 poł. XVII w. i poświęcono św. Rochowi – patronowi chorych. Wybór świętego patrona podyktowany był zapewne faktem, że w miejscu gdzie wzniesiono świątynię, grzebano zmarłych – ofiary „morowego powietrza”. Dziś kościół usytuowany jest w południowo-zachodniej części cmentarza, na niewielkim wywyższeniu terenu. Tuż przed frontem świątyni stoi pomnik z figurą św. Rocha.
Kościół zbudowano z drewna o konstrukcji zrębowej, na podmurówce. Obiekt jest jednonawowy z prezbiterium skierowanym na północny-wschód. Prostokątna nawa (ze skośnymi ścianami przejścia do węższego, zamkniętego trójbocznie prezbiterium) jest jednakowej wielkości co prezbiterium, przy którym od południowego-wschodu dostawiona jest prostokątna zakrystia. Wokół całości znajdują się soboty, nad którymi od frontu zaprojektowano ganek, z którego można wejść na chór muzyczny. Dach nad nawą jest wyższy, siodłowy, przechodzący łagodnie w niższy przykrywający prezbiterium. Na kalenicy, przy przejściu trzypoziomowa wieżyczka z sześcioboczną sygnaturką, złożona z baniastej części dolnej, latarni i cebulastego hełmu. Nad sobotami dachy pulpitowe. Poszycie całości kryte gontem.
- Świątynia była kilkakrotnie remontowana. Pierwszy gruntowny remont przeprowadzono w 1752 r. (przebudowa?), kolejny w 1928 r. (odnowienie wnętrza) z inicjatywy ks. proboszcza F. Poziemby. W 1957 r. z inicjatywy ks. proboszcza K. Bochenka przełożono dach oraz zamontowano słupy wzmacniające dłuższe ściany nawy (po dwa od strony zewnętrznej i wewnętrznej) oraz pomalowano wnętrze. W 1997 r. przeprowadzono odrobaczenie drewna i wymieniono belki stropowe części poszycia dachowego. W kolejnych latach odnowiono wnętrze. W kościele zachowała się część zabytkowego barokowego wyposażenia w tym m.in. srebrna monstrancja promienista, tzw. słoneczna, z wrytą datą 1684 i napisem: „Z majątku kościoła św. Rocha sprawił wiel. Ojciec Jan Nerlich, proboszcz wielkodobrzeński, kapłan z zakonu premonstratensów, kanonik regularny„. Jest też barokowy ołtarz główny z obrazem św. Rocha i barokowa ambona.
Kościół został zaadaptowany przez młodzież szkolną, którzy w ramach projektu CEO „Ślady Przeszłości – uczniowie adoptują zabytki” opiekują się nim i zgłębiają wiedzę na jego temat.
Autor: Fundacja „Dla Dziedzictwa”
