Niezależna Gazeta Obywatelska

Wady postawy są jednym z najczęściej występujących problemów zdrowotnych wśród dzieci i dorosłych, a ich długotrwałe zaniedbanie może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak bóle kręgosłupa, problemy z oddychaniem czy zaburzenia układu ruchu. Wczesne wykrycie wad postawy jest kluczowe, aby podjąć odpowiednie działania korekcyjne. W celu dokładnej oceny postawy ciała stosuje się różnorodne metody diagnostyczne, które pozwalają na ocenę ustawienia kręgosłupa, kończyn i innych elementów układu ruchu. W artykule przedstawiamy najważniejsze techniki stosowane w badaniu wad postawy.

1. Badanie palpacyjne i wizualne

Jest to jedna z najprostszych, a zarazem najczęściej stosowanych metod oceny postawy ciała. W badaniu palpacyjnym specjalista (fizjoterapeuta, lekarz ortopeda) ocenia symetrię ciała, ustawienie łopatek, miednicy, kąt nachylenia kręgosłupa, a także napięcie mięśniowe w różnych obszarach. Często stosuje się również testy ruchomości stawów, które mogą wskazywać na ograniczenia wynikające z wad postawy. Badanie to ma jednak pewne ograniczenia, ponieważ opiera się na subiektywnej ocenie, która może być mniej dokładna w porównaniu z metodami obiektywnymi.

2. Metoda radiograficzna (RTG)

Badanie rentgenowskie to jedna z najbardziej precyzyjnych metod pozwalających ocenić struktury kostne i kształt kręgosłupa. Jest ono szczególnie przydatne w diagnozowaniu skoliozy, kifozy czy lordozy, ponieważ pozwala dokładnie zmierzyć kąty nachylenia poszczególnych odcinków kręgosłupa oraz zidentyfikować ewentualne deformacje kostne. Zaletą RTG jest precyzyjność, jednak ze względu na ekspozycję na promieniowanie, nie można go stosować zbyt często, zwłaszcza u dzieci.

3. Fotogrametria i analiza posturalna

Fotogrametria to nieinwazyjna metoda, która polega na wykonaniu serii zdjęć ciała pacjenta w różnych pozycjach, a następnie analizie kątów nachylenia i symetrii różnych części ciała. Zdjęcia wykonuje się najczęściej w pozycji stojącej, z profilu i en face. Specjalistyczne oprogramowanie komputerowe na podstawie zdjęć oblicza wartości kątów, odchylenia od osi ciała, a także identyfikuje asymetrie, które mogą świadczyć o wadach postawy. Fotogrametria jest bezpieczną i dokładną metodą, która pozwala na regularną kontrolę zmian postawy.

4. Metoda Moiré (topografia optyczna)

Topografia Moiré to metoda optyczna wykorzystująca efekt interferencji światła. Na powierzchnię ciała pacjenta rzucana jest siatka świetlna, której zniekształcenia wynikające z krzywizn i asymetrii są rejestrowane przez kamerę. Dzięki tej technice można uzyskać trójwymiarową mapę powierzchni ciała, która pozwala na ocenę skrzywień kręgosłupa, asymetrii ramion czy łopatek. Metoda Moiré jest bezpieczna, szybka i bardzo dokładna, co czyni ją jednym z najczęściej stosowanych narzędzi w diagnostyce wad postawy.

5. Badanie skoliometryczne (skoliometr)

Skoliometr to prosty przyrząd, który pozwala na szybką ocenę stopnia asymetrii kręgosłupa. Podczas badania pacjent stoi w pochylonej pozycji, a skoliometr umieszcza się wzdłuż kręgosłupa. Wynik odczytywany jest na skali, która pokazuje stopień skrzywienia w poszczególnych odcinkach. Badanie skoliometryczne jest stosowane głównie w diagnostyce skoliozy, a także w monitorowaniu postępów terapii. Jego zaletą jest szybkość oraz nieinwazyjność.

6. Badanie za pomocą platform stabilometrycznych

Platformy stabilometryczne to urządzenia mierzące rozkład sił nacisku na podłoże oraz stabilność ciała pacjenta w różnych pozycjach. Wyniki badania pozwalają na ocenę równowagi, symetrii postawy oraz ewentualnych zaburzeń w układzie mięśniowo-szkieletowym. Testy te są szczególnie użyteczne w ocenie funkcjonalnej, pozwalając na śledzenie, jak wady postawy wpływają na zdolność do utrzymania równowagi oraz koordynację ruchową. Nowością są także  innowacyjne i nieinwazyjne trójwymiarowe system detekcji do dokładnego pomiaru postawy w naturalnych pozycjach takie jak https://bitmed.pl/system-analizy-postawy-ciala-sam3d-lite/3967-sam3d-lite-system-analizy-postawy.html

7. Badanie elektromiograficzne (EMG)

Elektromiografia ocenia aktywność elektryczną mięśni, co pozwala na zrozumienie, jak wady postawy wpływają na funkcjonowanie układu mięśniowego. Badanie to polega na przyłożeniu elektrod do mięśni i rejestrowaniu ich aktywności podczas ruchu lub w spoczynku. Dzięki EMG można ocenić, które mięśnie są nadmiernie napięte lub osłabione, co może prowadzić do dalszych problemów zdrowotnych.

8. Goniometria

Goniometria to metoda pomiaru kątów nachylenia stawów, która pozwala na ocenę ruchomości poszczególnych części ciała. Stosuje się ją głównie w celu oceny zakresu ruchu stawów kończyn, jednak może również dostarczyć informacji o zaburzeniach w zakresie ruchomości kręgosłupa. Badanie to jest często wykorzystywane w rehabilitacji, aby monitorować postępy w terapii.

9. Ultrasonografia (USG) mięśni i ścięgien

Choć ultrasonografia kojarzona jest głównie z obrazowaniem narządów wewnętrznych, coraz częściej wykorzystywana jest również do oceny układu mięśniowo-szkieletowego. USG pozwala na dokładne zbadanie stanu mięśni, ścięgien oraz więzadeł, co jest istotne przy diagnozowaniu przeciążeń lub dysfunkcji mięśniowych wynikających z wad postawy. Badanie USG jest całkowicie bezpieczne i nieinwazyjne.

Podsumowanie

Badanie wad postawy to proces wymagający zastosowania różnorodnych metod diagnostycznych, które umożliwiają kompleksową ocenę stanu pacjenta. Od prostych metod palpacyjnych, po zaawansowane techniki obrazowania, każda z metod ma swoje unikalne zalety i ograniczenia. Wybór odpowiedniego narzędzia zależy od rodzaju wady postawy, wieku pacjenta oraz celów diagnostycznych. Wczesna diagnoza i regularna kontrola postawy ciała mogą znacząco przyczynić się do zapobiegania poważnym problemom zdrowotnym w przyszłości.