Niezależna Gazeta Obywatelska

Zmarły w czwartek w wieku 94 lat Leszek Moczulski - więzień polityczny PRL, współtwórca Konfederacji Polski Niepodległej, kandydat w wyborach prezydenckich w roku 1990, a także poseł na Sejm RP I i II kadencji, dwadzieścia lat temu oceniał z trybuny sejmowej stosunki polsko-litewskiej ostrzegając przed nieroztropną polityką. "Nie jest tak trudno wyjaśnić, dlaczego rząd litewski opuścił Wilno w grudniu 1918 r. i wrócił tam w sierpniu 1920 r., i znowu w październiku 1920 r. - to już jest okres Żeligowskiego - to miasto opuścił. Nie jest trudno wytłumaczyć to historycznie. Jest bardzo źle, jeżeli widzi się tylko coś, co nastąpiło w grudniu 1918 r., a nie widzi się późniejszych wydarzeń. Jest bardzo źle, jeżeli w tym wszystkim zapominamy, że Wilno zawsze było stolicą Litwy - choć nie zawsze było stolicą państwa litewskiego, bo to są przecież dwie różne rzeczy - i że przez większą część swojej historii miało jednak charakter w znacznej mierze zdominowany przez kulturę i język polski, zdominowany przez Polaków i że do dzisiaj Polacy w tym Wilnie, w swoim własnym, rodzinnym Wilnie, stanowią bardzo ważną, dużą, liczącą się grupę obywateli. Trzeba przezwyciężać historię, ale nie tylko historię. Nie, nie wystarczy nam ograniczać się do przypomnienia, jakie są nowoczesne zasady traktowania grup etnicznych, grup narodowych mieszkających na terytorium innego państwa, jakie normy są tutaj stosowane, jakie rozwiązania. To jest rzecz kluczowa, rzecz jakby oczywista" - mówił 6 lipca 1994 roku w Sejmie RP zmarły legendarny polski opozycjonista w czasie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o ratyfikacji traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy.