Niezależna Gazeta Obywatelska

MSZ wystąpiło do Sądu Rejonowego m.st. Warszawy o ustanowienie zarządu przymusowego Fundacji Otwarty Dialog i zawieszenie jej dotychczasowego zarządu – wynika z odpowiedzi resortu dyplomacji na interpelację posłów Kukiz’15.Z interpelacją w sprawie „niepokojących działań” Fundacji Otwarty Dialog wystąpili do ministerstwa we wrześniu posłowie klubu Kukiz’15: Marek Jakubiak, Adam Andruszkiewicz, Barbara Chrobak, Wojciech Bakun, Paweł Skutecki,

Paweł Szramka oraz Jarosław Sachajko. Według posłów, oświadczenie przewodniczącego rady fundacji Bartosza Kramka, opublikowane podczas lipcowych protestów, przeciwko zainicjowanym przez PiS zmianom w sądownictwie, stanowi „plan obalenia rządu PiS”, czyli „zorganizowania przewrotu na wzór ukraińskiego Majdanu”.

Przedstawiciele Kukiz’15 zapytali w tym kontekście o działania podjęte przez MSZ w sprawie „postawy Fundacji Otwartego Dialogu i przedstawionego planu obalenia rządu”, oraz czy planuje się wyciągnięcie konsekwencji „wobec Fundacji, która zachęca Polaków do obalenia rządu”.

Wiceszef MSZ Jan Dziedziczak, w odpowiedzi na interpelację, poinformował, że ministerstwo, działając w trybie nadzoru nad Fundacją Otwarty Dialog, „wystąpiło do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z wnioskiem o ustanowienie przez sąd zarządu przymusowego fundacji oraz zawieszenie jej dotychczasowego zarządu”.

Dziedziczak przypomniał ponadto o wcześniejszych działaniach podjętych przez MSZ, m.in. wezwaniu przez resort Fundacji Otwarty Dialog do „natychmiastowego usunięcia” – z prowadzonych przez fundację stron internetowych i profili na portalach społecznościowych – „informacji nawołujących do podejmowania nielegalnych działań, w tym skierowanych pod adresem władz państwowych”, a także skierowaniu do Izby Administracji Skarbowej w Warszawie wniosku o przeprowadzenie „kompleksowej kontroli skarbowej” w fundacji w związku z zamieszczeniem przez nią „wezwania do powszechnego niepłacenia podatków”.

Do odpowiedzi MSZ na interpelację dotarł jako pierwszy portal wPolityce.

Odnosząc się do tych doniesień, Kramek powiedział w środę PAP, że fundacja otrzymała z sądu informację o wniosku o wyznaczenie zarządu przymusowego dopiero we wtorek; od momentu odebrania pisma fundacja ma 7 dni na zajęcie formalnego stanowiska w sprawie. Według niego, wniosek MSZ był dla fundacji pewnym zaskoczeniem, ponieważ – jak tłumaczył – w ramach wcześniejszej korespondencji z resortem dyplomacji „piłka ostatnio była po ich stronie”.

„My na ostatnie nasze pismo z prośbą o doprecyzowanie chociażby o co im chodzi nie otrzymaliśmy odpowiedzi i też nie zostaliśmy wtedy poinformowani, że MSZ do sądu występuje” – wyjaśnił przewodniczący rady fundacji. Kramek podkreślił, że FOD zasadniczo podtrzymuje „stanowisko wyrażone wcześniej”. „Ono jest takie, że wolność słowa, to jest wartość konstytucyjna i uważamy, że ustawa o fundacjach nie może być wykorzystywana do tego, żeby cenzurować krytyczne organizacje pozarządowe” – powiedział przewodniczący rady FOD.

Poinformował, że obecnie trwają w fundacji konsultacje dotyczące strony prawnej zaistniałej sytuacji.

Podczas lipcowych protestów przeciwko procedowanej przez parlament ustawie o Sądzie Najwyższym oraz dwóm uchwalonym wcześniej nowelizacjom dotyczącym Krajowej Rady Sądownictwa i ustroju sądów powszechnych, Bartosz Kramek opublikował na Facebooku wpis zatytułowany „Niech państwo stanie: wyłączmy rząd!”. Zawiera on listę 16 propozycji działań, mających – według autora – na celu powstrzymanie „zamachu PiS na rządy prawa w Polsce”, inspirowanych m.in. jego doświadczeniami z ukraińskiego Euromajdanu.

„Warto rozważyć otwartą i zakrojoną szeroko akcję czasowego powstrzymania się od płacenia podatków i innych należności na rzecz skarbu państwa pod hasłem np. Nie płacę na PiS. Oczywiście można i należy to przemyśleć w szczegółach. Pamiętajmy, że chodzi o presję – zmuszenie rządu do opamiętania, bądź jego pokojową zmianę” – napisał w jednej z propozycji aktywista. Apel Kramka został następnie udostępniony także na profilu Fundacji Otwarty Dialog.

Z wnioskiem o wszczęcie kontroli w sprawie działań Fundacji Otwarty Dialog wystąpił do ministra spraw zagranicznych Witolda Waszczykowskiego – jako szefa resortu sprawującego ustawowy nadzór nad fundacją – minister koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński.

Pod koniec lipca resort dyplomacji podał, że w związku z nawołującymi do nielegalnych działań treściami zamieszczanymi przez Fundację Otwarty Dialog, a także w związku z doniesieniami medialnymi o znaczących przepływach finansowych pomiędzy osobami zasiadającymi we władzach organizacji, MSZ zwróciło się do Izby Administracji Skarbowej w Warszawie o przeprowadzenie w Fundacji Otwarty Dialog kompleksowej kontroli skarbowej oraz o poinformowanie o jej wynikach szefa resortu. MSZ zwróciło się też do Fundacji „o niezwłoczne nadesłanie wszystkich uchwał fundacji przyjętych w latach 2013-2017 oraz o szereg wyjaśnień”.

Ministerstwo poprosiło w szczególności o wyjaśnienie, dlaczego na oficjalnym profilu fundacji na portalu Facebook „umieszczane są informacje nawołujące do nielegalnych działań, takich jak zachęcanie do niewywiązywania się z obowiązku uiszczania podatków”. „Ministerstwo zwróciło się też o wyjaśnienie przyczyn publikacji przez przedstawicieli fundacji w mediach społecznościowych, treści, będących personalnymi atakami, wymierzonymi w konkretne osoby” – podkreślono w komunikacie Biura Rzecznika Prasowego MSZ.

Kramek w odpowiedzi na pismo do MSZ stwierdził, że w ocenie Fundacji na profilu „nigdy nie pojawiały się wezwania do nielegalnych działań ani ataki personalne”.

W sierpniu – jak wynika z korespondencji przekazanej PAP przez Fundację – resort spraw zagranicznych wezwał Fundację do usunięcia w terminie trzech dni od otrzymania pisma ze stron internetowych, profili na portalach społecznościowych oraz innych publicznych witryn internetowych zarządzanych, należących albo prowadzonych przez Fundację, czy ją wspierających, „informacji nawołujących do podejmowania nielegalnych działań, w tym skierowanych pod adresem władz państwowych”.

„Równocześnie wskazuję, że w ocenie organu nadzoru, publikowane w przestrzeni publicznej wezwania np. do niepłacenia podatków, wbrew Państwa twierdzeniom nie mają jedynie charakteru pomysłu, a stanowią realne wezwanie do łamania przepisów prawa” – napisał Dyrektor Generalny Służby Zagranicznej Andrzej Jasionowski.

W odpowiedzi Kramek podkreślił, że fundacja „nie prowadzi aktywnej działalności i jako taka nie posiada stron internetowych ani profili w mediach społecznościowych”. „W związku z tym usunięciu żądanych treści nie jest możliwe” – zaznaczył.

Do celów statutowych, powstałej w 2009 r. Fundacji Otwarty Dialog, należą obrona praw człowieka, demokracji i praworządności na obszarze postradzieckim, w tym zwłaszcza w Kazachstanie, Rosji i Ukrainie. W latach 2013-2014 prowadziła m.in. „obserwacyjną misję poparcia” podczas fali protestów na kijowskim Majdanie. Fundacja posiada swoje stałe przedstawicielstwa w Warszawie, Kijowie i Brukseli.(PAP)

autor: Marceli Sommer