Pomimo akcji społeczno-szkolnych przy czynnym udziale dzieci – nie pal śmieci, zbieraniu baterii itd ciągle w co trzecim domu w Opolu i okolicznych miejscowościach palą śmieciami w piecu.
Zaczęło się to nasilać w okresie grzewczym, przechodząc wieczorem przez ulice np. Pocztową, Słoneczną, Fabryczną czy Sportową możecie sami popatrzeć na kominy i powąchać kto pali plastik, gumę a kto starą kanapą a z którego komina unosi się zapach węgla czy przepiękny zapach drewna.
Czemu ? Oszczędności ?
Chciałem rozwiać ten mit.
Po pierwsze palenie plastikiem, gumą lub innymi sztucznymi tworzywami powoduje konieczność częstszej wymiany na nowy lub poważnych napraw kotłów. Jak donoszą badania producentów w piecach wykonanych ze stali kotłowej czy żeliwa żywotność spada o 15 % – 20 % Wynika to z toksycznych substancji wydzielających się przy spaleniu, chodzi tu głównie o metale ciężkie – kadm, ołów ale także benzen, dioksyny, furany i węglowodory należy również wspomnieć o tym że polichlorek winylu (plastik) uwalnia kwas solny – cyjanowodór1. W cyfrach to daje spadek żywotności kotła stalowego o 4 do 5 lat a żeliwnego lub z elementami żeliwnymi o 6 lat – oznacza to przy średniej cenie kotła 7000 pln częstszą wymianę a traci sie na niej jakieś 1000 do 1,500 pln.
Czy to jest oszczędność ? Czy paląc śmieci można zaoszczędzić taka kwotę ?
Nadal wydaje się że warto ? Lepiej chyba kupić za tą kwotę kilka m3 drewna ?
Doliczyć należy również koszty naprawy komina na którym osadza się co parę lat palenia sztucznymi tworzywami szklista sadza o konsystencji cementu, wtedy doliczyć trzeba rozbiórkę lub remont komina i pomieszczeń. Należy dodać że częściej powstaje zapłon sadzy w kominie co uprawnia do nałożenia mandatów.
Kolejnym kosztem palenia śmieciami można być mandat w wysokości do 500 zł lub w razie nie przyjęcia rozprawa przed sądem grodzkim, gdzie kara może wynieść 5 tys. zł zamiennego na 30 dni aresztu. Przytoczę że takich spraw w woj. Opolskim w roku 2009 było 213 więc pomimo trudności istnieje więc możliwość dochodzenia praw społeczności2
To jeden z aspektów palenia tworzywami sztucznymi w domu. Wielokroć ważniejszym aspektem jest zdrowie.
Toksyczne związki powstałe podczas spalania plastików czy gumy opadają w zależności od wiatru i wytrącanej substancji do 0,5 km metale ciężkie (ołów, rtęć) pozostałe (najgroźniejsze – dioksyny, furany) do 2 km od komina.
Osiągają one w miejscach zamieszkania, na ulicach, trawnikach, przydomowych ogródkach, sadach, przenikając przez korzenie do wszystkich roślin w tym warzyw i owoców. Najwięcej można jednak ich stwierdzić w tłuszczach zwierząt i jajkach. Uprawianie ogródka w odległości 2 km od truciciela podważa sens uprawiania ogródków przydomowych – nawet jeśli się ich nie opryskuje, są one już skażone. Przez spożywanie warzyw, zwierząt, jaj czy owoców dioksyny dostają się niezauważone do organizmów kobiet w ciąży, dzieci oraz dorosłych. Gdzie gromadzone są potem w wątrobie, płucach, nerkach – zwiększają z czasem ryzyko powstawania nowotworów. Są podstępne. Ich działanie nie jest natychmiastowe, mogą przez wiele lat kumulować się w tkance tłuszczowej, powodując powstawanie przewlekłych ale nieuleczalnych chorób.
Najszybciej chorobotwórcze działanie furanów, dioksyn i metali ciężkich są obserwowane u dzieci, kobiet w ciąży i osób o obniżonej odporności. Dzieci które są narażone na toksyny nie tylko mogą chorować z tego powodu albo umrzeć, ale także nawet niewielkie ilości metali ciężkich mogą prowadzić jak dowodzą badania naukowe do gorszych wyników w nauce rozwoju intelektualnym a co za tym idzie degeneracji ich przyszłości (występuje również znacznie częściej ADHD u dzieci wystawionych na działanie metali ciężkich – które przedostają się z ziemią, błotem, piaskiem) 3
Jak już wspominałem dioksyny odpowiedzialne są za powstawanie raka, uszkadzają odporność, niszczą ważne składniki układu hormonalnego – estrogen, testosteron, insulinę, hormony tarczycy. Są odpowiedzialne za częste występowanie endometriozy, raka jądra, raka piersi, wad rozwojowych męskich narządów płciowych, obniżenie liczby plemników i bezpłodność. W wielu krajach doprowadzono do utrzymywania się dziennego spożycia dioksyn na poziomie jednego – dwóch piktogramów TEQ na kilogram wagi ciała. Jeden piktogram to jedna bilionowa część grama. Dzienne spożycie dioksyn i związków pokrewnych na poziomie 3 – 6 piktogram TEQ na kilogram wagi ciała wiąże się z ryzykiem jednego zachorowania na raka w zakresie od tysiąca do dziesięciu tysięcy osób narażonych. Jako ciekawostkę dodam że widocznym efektem spożycia dioksyn było zatrucie kandydata na prezydenta Ukrainy Wiktora Juszczenki w 2004 roku niestety nie udało się też znaleźć winowajcy tego zamachu na demokrację.
Może warto zastanowić się patrząc na komin sąsiada czy astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie skóry czy alergie pokarmowe nie są wynikiem palenia odpadami ? Kto z nas nie zna dziecka z alergią ? A może lepiej zapytać kto z nas zna dziecko bez alergii ?
Co możesz zrobić ? Na pewno nie można pozostać bezczynnie bo wtedy odpowiedzialność spada również na nas. Myślę że warto w pierwszej kolejności rozmawiać, zwracać uwagę, piętnować – namówić sąsiada, męża, kolegę do przemyślenia. Czy pozorne dobre relacje mają się utrzymywać kosztem zdrowia Lokalnej Społeczności ? Kosztem naszej Przyszłości ?
Myślę że dobrym też rozwiązaniem jest też kupowanie mniejszej ilości żywności w opakowaniach typu Pet (butelki plastikowe) torby foliowe, aluminium, itd. Zakupy można pakować do toreb wielorazowych, koszyków a mniejsze ilości napojów gazowanych wpłynie również na poprawę zdrowia.
Warto również przejść się wieczorem na spacer i pooddychać czystszym powietrzem.
Autor: Piotr Purul
Ważne kontakty:
Straż miejska w Opolu Tel: (77) 402 51 00
KW Policji w Opolu +48 774222352
Bibliografia :
CIELAP: Warning Against Burning Plastic
art. 71 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. Nr 62 poz. 628 ze zm.)
Ewa Kołodziejak-Nieckuła, Tadeusz Pająk, Czy bać się dioksyn?, Wiedza i Życie z roku 1999 nr 10
Czasopismo Ruchu Ochrony Zdrowia Zagrożenia zdrowia w Polsce artykuł: Dioksyny rakotwórcze substancje w żywności.
http://www.zb.eco.pl/inne/spalarni/dioks.htm