Niezależna Gazeta Obywatelska

Nie podzielam argumentacji red. Janusza Sanockiego i jego krytyki decyzji o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego. Trochę przypomina ona krajobraz widziany oczyma Wajdy i zaprezentowany w filmie „Kanał”.

 Decyzja Bora – Komorowskiego była podjęta przede wszystkim na bazie sukcesu Operacji Ostra Brama. Przypominam, że na początku lipca 1944 r. oddziały Armii Krajowej wzięły na siebie główny ciężar wyzwolenia Wilna, którego bronił gen. Reiner Stahel. Mimo późniejszego aresztowania przywódców oddziałów AK na Wileńszczyźnie przez NKWD samo „Powstanie Wileńskie” łamało postanowienia „wielkiej trójki” dotyczące granicy Polski na Linii Curzona. Politycznie było sensowne i daje silny mandat Polakom obecnie mieszkającym w Wilnie do dumy z osiągnięć ich rodziców i dziadków. Przede wszystkim obala Litwinom argument samodzielnego wyzwolenia Wilna przez armię ZSRR. A byłoby to niewątpliwie dla antypolskich sił na Litwie wygodne.

Powstanie Warszawskie moim zdaniem było sensowne. RAF i lotnictwo amerykańskie było w stanie dostarczać sprzęt wojskowy drogą powietrzną. Słaby korpus oficerski PSZ oparty o lobby anty-piłsudczykowskie nie potrafił wymusić w tym względzie interwencji polskiego rządu na uchodźstwie. Skoro nieco później to samo lotnictwo mogło zrównać z ziemią Drezno i na wyposażeniu miało sporo bombowców mających odpowiedni zasięg – to zbrodni nie należy szukać w decyzji Bora-Komorowskiego, a w działaniu naszych sojuszników.

Przypominam, że głównym problemem powstańców były braki wyposażenia. Oddziały niemieckie i RONA Kaminskiego nie były wcale aż tak silne. Szczególnie, że doborowe oddziały niemieckie gen. Reinera Stahela były osłabione porażką w czasie niemieckiej obrony Wilna w lipcu 1944 r.

 

Drogi Januszu,

Zbyt krytycznie podchodzisz do Powstania Warszawskiego. Straty były tragiczne. Ale w czasie powstań zbrojnych tak jest. I kropka.

Zapominasz, że w sierpniu 1944 r. klęska III Rzeszy taka pewna jeszcze nie była. Sojusz ZSRR, Wielkiej Brytanii i USA wisiał na włosku. Dyplomacja III Rzeszy już w końcówce 1943 r. za pośrednictwem, np. Szwecji proponowała aliantom zachodnim kapitulację warunkową. Tylko stanowisko Churchilla stało na przeszkodzie. Niemcy proponowały swoje rozbrojenie i powrót do granic z 1938 r.

Trzeba zauważyć, że na przełomie 1944/45 roku na wyposażenie armii niemieckiej wchodziły szerzej nowe czołgi Panzerkampfwagen VI Ausf. „Tygrys Królewski”, a o samolotach myśliwskich Messerschmitt Me 163 i bombowcach Arado 234 „Blitz” o napędzie odpowiednio rakietowym i odrzutowym nie wspominając. Możliwości produkcyjne III Rzeszy były na najwyższym poziomie od czasu rozpoczęcia wojny w 1939 r. Sam Hitler nie bez podstaw liczył, że opóźnienie wojsk sowieckich tylko o pół roku da możliwość ich odrzucenia. Właśnie w oparciu o nową technologię. To ona zapewniła po maju 1945 r. operację „Odessa” – transer zbrodniarzy niezistowskich do przyjaznych im krajów. Gdyby sojusz ZSRR, Anglii i USA padł (co nie było niemożliwe) to Powstanie Warszawskie miałoby jeszcze silniejszy wydźwięk.

Zauważ, że na kanałach Discovery i History sporo programów dokumentalnych produkowanych w USA prezentuje Powstanie Warszawskie i zdradę polskiego sojusznika przez zachodnich aliantów. Zestawia się często oswobodzenie Paryża z pozostawieniem Polaków w Warszawie de facto samym sobie. I nikt nigdy nie będzie miał czelności kpienia z powstań w Polsce … podobnie do tych nieistniejących w Czechach.

Na koniec przypomnę Tobie, że Powstanie Warszawskie było mniej krwawe choćby niż Powstanie Węgierskie z czasów Wiosny Ludów. Wtedy Węgrzy mieli przeciwko sobie przeważające siły Cesarstwa Austriackiego, ale mieli też ważny argument w europejskiej dyskusji nad ich odzyskaną w efekcie tego zrywu niepodległością. My … na jej odzyskanie w 1991 r. musieliśmy czekać dłużej. Trudno. Ale z potrzebą jej odzyskania w wymiarze moralnym po stratach polskich w czasie Powstania Warszawskiego nikt nie dyskutował. I o tym trzeba pamiętać.

Autor: Paweł Czyż