Niezależna Gazeta Obywatelska

Ruch Obóz Wielkiej Polski (OWP) powstał jako organizacja polityczna Obozu Narodowego podczas inaugurującego zjazdu 4 grudnia 1926 r. w Poznaniu z inicjatywy Romana Dmowskiego, członków Związku Ludowo-Narodowego i przedstawicieli innych stronnictw prawicowych. Powstanie OWP miało na celu zjednoczenie prawicowych przeciwników sanacji i oddziaływanie na społeczeństwo w duchu idei narodowej. Symbolami organizacji stały się: piaskowe koszule (lub kurtki mundurowe), granatowe spodnie i berety, pieśń organizacyjna Hymn Młodych, rzymskie pozdrowienie (salut) oraz Szczerbiec (Mieczyk Chrobrego) owinięty w biało-czerwony sztandar. Organizacja silnie akcentowała przywiązanie do religii i tradycji katolickiej.

OWP stopniowo wyrósł na najsilniejszy ruch polityczny w Polsce, liczący od 250 do 300 tysięcy członków. Jednak pomimo starań jego twórców, nie zjednoczył całej prawicowej opozycji, skupiając przede wszystkim młodych narodowców oraz członków ZLN (od 1928 r. Stronnictwa Narodowego). Autorytarne socjalistyczne władze sanacyjne wyczuwając realne dla siebie zagrożenie rozpoczęły represje wobec członków OWP. Już w maju 1927 r. aresztowano 15 czołowych działaczy OWP. Wzrost represji nastąpił na początku lat 30. XX w. Od czerwca do października 1932 r. w samej tylko Wielkopolsce odbyło się 150 procesów członków OWP. Władze stopniowo rozpoczęły rozwiązywać regionalne oddziały Obozu. Ostatecznie, 28 marca 1933 r., Obóz Wielkiej Polski został rozwiązany z powodu „działalności kolidującej z kodeksem karnym i nakazami władz państwowych przez stałe inspirowanie ekscesów i zaburzeń, podsycanie nienawiści partyjnej i rasowej, urządzanie demonstracji i zgromadzeń z wyraźnym zamiarem podburzania ludności przeciwko władzom państwowym”.

Więcej zob. Tomasz Greniuch NGO

Oprac. TK