Niezależna Gazeta Obywatelska

Po śmierci Jagiełły w 1434 r., i Władysława Warneńczyka w 1444 r. tron w Polsce objął jego młodszy brat Kazimierz Jagiellończyk (1427-1492). 25 czerwca 1447 r. Kazimierz, jako Wielki Książę Litewski, został koronowany na króla Polski w katedrze wawelskiej w Krakowie przez arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski Wincentego Kota. Od tego czasu (z przerwą w latach 1492-1501) aż do unii lubelskiej zawartej w 1569 r. pomiędzy oboma państwami istniała unia personalna. Dzięki skutecznej polityce król Kazimierz Jagiellończyk znacznie powiększył obszar państwa polskiego: wcielił Prusy, po 158 latach odzyskał Pomorze Gdańskie, ziemie chełmińską, michałowską i dawny obszar Prus Królewskich z Malborkiem i Elblągiem. Czasy Kazimierza Jagiellończyka to również okres coraz większego udziału szlachty w życiu politycznym państwa. Za jego panowania wykształciła się instytucja sejmów prowincjonalnych dla Wielkopolski i Mazowsza, na które przysyłani byli posłowie sejmików ziemskich. Jagiellończyk wzmocnił znaczenie Polski na arenie międzynarodowej. Zapewnił panowanie swojej dynastii w Czechach i na Węgrzech. Mimo, iż Jagiellonowie panowali równocześnie w Polsce, na Litwie, w Czechach i na Węgrzech, każde z tych państw zachowało swoją suwerenność. Polityka dynastyczna Kazimierza Jagiellończyka nie prowadziła do ustanowienia czeteroczłonowego mocarstwa, lecz do wytworzenia więzi wynikającej ze wspólnoty rodowej. Ród Jagiellonów stał się jednym z najpotężniejszych w ówczesnej Europie i rywalizował o wpływy z potężnymi Habsburgami. Potomkowie Kazimierza Jagiellończyka rozpoczęli też walkę o wpływy z Turcą, która w połowie XVI w. doszła do szczytu swojej potęgi, a jej panowanie rozciągało się na Bałkany, Mezopotamię, Syrię, Palestynę i Egipt. W 1526 r. w bitwie pod Mohaczem z Turkami zginął Ludwik król Czech i Węgier, co było końcem mocarstwowej potęgi Jagiellonów w Europie.

W 1569 r. Jagiellonowie doprowadzili do zawarcia unii realnej z Litwą w wyniku czego powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów – największe państwo w Europie. Rozległość państwa i jego niezwykle silna pozycja w Europie stała się przyczyną licznych wojen na różnych frontach, co ostatecznie doprowadziło kraj do klęski i rozbiorów.

Autor: Tomasz Kwiatek