Niezależna Gazeta Obywatelska

Przystąpię do ołtarza Bożego, do Boga, który rozwesela moją młodość… Tymi słowami rozpoczyna się każda Msza święta sprawowana w rycie trydenckim. Jest to jeden z najstarszych obrządków mszalnych używanych w Kościele Katolickim. Niektóre jego elementy pochodzą z czasów apostolskich, a zasadniczy kształt ukształtował się we wczesnym średniowieczu. Nazwa wywodzi się od Trydentu w północnych Włoszech. W tym mieście w XVI wieku odbył się bowiem sobór, na którym ustalono, że ryt ten będzie obowiązywał powszechnie na całym świecie, zastępując większość używanych wcześniej liturgii lokalnych czy zakonnych.

Stan ten trwał do lat 60-tych XX wieku, kiedy w duchu postanowień Soboru Watykańskiego II papież Paweł VI promulgował nowy mszał, którego używa się obecnie w całym Kościele. Msza Trydencka nigdy nie została zakazana. Na jej odprawienie potrzebna jednak była zgoda biskupa. W 2007 roku Ojciec Święty Benedykt XVI w motu proprio Summorum Pontificum postanowił, że oba mszały należy uznać za dwie równoprawne formy rytu rzymskiego, i od tego czasu ryt trydencki nazywa się czasami nadzwyczajną formą rytu rzymskiego. Zniósł także wymóg uzyskiwania zgody biskupa na używanie w liturgii ostatniego mszału sprzed reformy, wydanego w 1962 roku przez błogosławionego Jana XXIII.

Korzystając z nowego prawa, w maju 2009 roku z inicjatywy grupy wiernych świeckich, przy akceptacji biskupa ordynariusza, regularnie sprawowana liturgia trydencka wróciła do Opola. Od tego czasu jest odprawiana w każdą pierwszą niedzielę miesiąca o godzinie 12 w kościele świętego Sebastiana niedaleko Rynku i Katedry. Pierwszym duszpasterzem grupy został wieloletni rektor diecezjalnego seminarium, ksiądz profesor Kazimierz Dola. Obecnie jej opiekunem jest ksiądz Sebastian Krzyżanowski.

Działalność grupy nie ogranicza się do comiesięcznych Mszy. Z inicjatywy duszpasterzy odbyły się dwa cykle konferencji, poświęcone historii Mszy świętej oraz tradycyjnej teologii i filozofii. Zorganizowano także dwie uroczyste celebracje w opolskiej katedrze – z okazji ślubu jednego z założycieli grupy i na zakończenie Roku Kapłańskiego. Obie Msze miały podniosłą oprawę liturgiczną i muzyczną. Odbyła się także pielgrzymka członków grupy na Górę Świętej Anny, która ma stać się coroczną tradycją środowiska.

Msza święta w rycie trydenckim jest odprawiana w całości w języku liturgicznym Kościoła, po łacinie. Istotnym elementem celebracji jest także cisza, kiedy kapłan wraz z ministrantami modli się szeptem. Dzieję się tak na przykład w najważniejszym momencie Mszy, podczas Przeistoczenia. Celebrans przez większość czasu zwrócony jest twarzą do ołtarza z tabernakulum, co jest zgodne z tradycjami antycznego Kościoła, w którym modlono się ku wschodowi, symbolizującemu przychodzącego Chrystusa. To wszystko sprawia, że będąc na dawnej liturgii doświadcza się namacalnie obcowania z sacrum. Uczucie uczestnictwa w Najświętszej Ofierze podkreślają liczne gesty adoracji: przyklęknięcia, głębokie pokłony, znaki krzyża. W przeciwieństwie do nowego rytu, który opiera się na dialogu celebransa z wiernymi, jest czas na chwile medytacji i indywidualnej modlitwy.

Wszyscy zainteresowani będą mogli zapoznać się z tradycyjną liturgią i duchowością już w najbliższy weekend, kiedy to w kościele świętego Sebastiana odbędą się rekolekcje wielkopostne opolskich tradycjonalistów. Poprowadzi je ksiądz Konstantyn Najmowicz  z Wrocławia. Jest to członek Instytutu Dobrego Pasterza – bractwa kapłańskiego powołanego przez Benedykta XVI i skupiającego księży celebrujących wyłącznie według dawnych ksiąg liturgicznych. Szczegółowy plan rekolekcji podany jest na plakacie.

Autor: Jacek Sitarczuk, Opolskie Środowisko Tradycji Łacińskiej; http://opole.tradycja.org