Niezależna Gazeta Obywatelska

Paweł Czyż – radny Rady Powiatu w Gołdapi i wiceprezes Zjednoczenia Chrześcijańskich Rodzin – skierował dzisiaj do organów tego samorządu wniosek o zmianę treści projektu uchwały, dzięki której samorząd Rejonu Wyżnickiego w Obwodzie Czerniowieckim na Ukrainie ma otrzymać stanowiący obecnie własność Powiatu Gołdapskiego samochód osobowy SKODA ROOMSTER. Radny Paweł Czyż zaproponował, aby beneficjentem planowanej pomocy nie był ukraiński samorząd, a Polacy, którzy w Bukowinie zamieszkują od XVIII wieku. „Sam fakt przekazania w czasie wojny wywołanej przez zbrodniarza wojennego Władimira Putina wojny na Ukrainie pomocy oczywiście jest cenny. Niemniej – w moim przekonaniu – pomoc powinna być skierowana do konkretnego podmiotu społecznego. Proponuję zatem, aby beneficjentem pomocy w postaci w/wym. pojazdu było Towarzystwo Kultury Polskiej imienia Adama Mickiewicza, które funkcjonuje na terenach historycznej Bukowiny – dziś podzielonej między Rumunię i Ukrainę.” – napisał radny ZChR w swoim wniosku skierowanym do przewodniczącego Komisji Planowania, Budżetu, Finansów, Promocji Powiatu, Gospodarki, Ochrony Środowiska, Zdrowia, Oświaty i Polityki Społecznej Rady Powiatu w Gołdapi Piotra Mościńskiego oraz przewodniczącego tej Rady Piotra Ranta.

Czerniowce były miastem pod zwierzchnictwem kolejno: mołdawskim, tureckim, polskim (w latach 1687–99 Jan III Sobieski przyłączył je na krótko do Rzeczpospolitej), znów tureckim, austro-węgierskim, rosyjskim, rumuńskim, radzieckim, znów rumuńskim, radzieckim i wreszcie ukraińskim. (…) W latach 1866–1874 oraz 1887–1905 burmistrzem miasta był Antoni Kochanowski, drugi po Jakubie Pietrowiczu Polak na tym stanowisku. Podczas I wojny światowej zajęte przez Rosjan w kwietniu 1916 roku, przez półtora roku było na linii frontu. W 1930 roku miasto miało 112 427 mieszkańców, a skład narodowościowy przedstawiał się następująco: Żydzi 38%, Rumuni 27%, Niemcy 15%, Ukraińcy (Rusini) 10%, Polacy 8%, Rosjanie 1,3%. W liczbie Polaków ujęto też kilkuset polskich Ormian. Budynek Konsulatu RP w Czerniowcach we wrześniu 1939 r. znalazł się w centrum wydarzeń decydujących o zachowaniu ciągłości państwa polskiego. W nocy 17/18 września 1939 r. przedstawiciele najwyższych władz państwowych, na czele z prezydentem Ignacym Mościckim i marszałkiem Edwardem Rydzem-Śmigłym, opuścili terytorium Rzeczypospolitej i o świcie 18 września 1939 r. znaleźli się w Czerniowcach. Przez miasto przebiegał także szlak ewakuacji złota Banku Polskiego. W latach 1918–1940 to miasto należało do Rumunii.”

– przypomniał w swoim wniosku wiceprezes Zjednoczenia Chrześcijańskich Rodzin Paweł Czyż.

Polacy mieszkają na Bukowinie!

Jak podaje Wspólnota Polska:

Obwodowe TKP im. Adama Mickiewicza i jego Zarząd Główny mają siedzibę w Czerniowcach w historycznym Domu Polskim, który był założony przez Polaków z Bukowiny w roku 1902. Towarzystwo łączy w sobie 7 organizacji regionalnych – w Czerniowach, Storożyńcu, Pance, Terebleczu, Starej Hucie (Stara Krasnoszora), Pietrowcach Dolnych (Nyżni Petriwci), Kocmań. Przy Towarzystwie działają 6 zespołów folklorystycznych, w tym: 2 dziecięcych – Zasłużony dla Kultury Polskiej zespół górali czadecich ze Starej Huty „Dolinianka” i Zasłużony dla Kultury Polskiej zespół „Kwiaty Bukowiny”, PSN, Czerniowce oraz dwa Zasłużonych dla Kultury Polskiej zespoły – „Wianeczek”,Pietrowce Dolne i „Echo Prutu”, Dom Polski, Czerniowce. Oprócz tego działają zespoły „Dolina Siretu” w Terebleczu i młodzieżowy „Bukowińskie Kolory”, Dom Polski, Czerniowce. Język polski wykłada się w Polskich Szkołach Niedzielnych, którzy działają przy państwowych gimnazjum w Czerniowcach i Storżyńcu oraz wprowadzony w program w szkołach państwowych we wsiach Panka, Pietrowce Dolne, Stara Huta. Oprócz tego język polski znajduje się w programach nauczania na wydziałach Historii, Politologii i Stosunków Międzynarodowych oraz Filologicznym na Uniwersytecie w Czerniowcach. W 2007 r. Towarzystwo odrodziło „Gazetę Polską Bukowiny”. Pierwszy jej numer Polacy z Bukowiny otrzymali w 1883. Zarząd Towarzystwa wspólnie z Uniwersytetem Narodowym im. Jurija Fedkowicza w Czerniowcach założyli w 2007 roku Bukowiński Centrum „Wschodnia Szkoła Polskich Studiów im. Antoniego Kochanowskiego”.

Fundacja „Wolność i Demokracja” podaje za to, że przy „Towarzystwie Kultury Polskiej im. Adama Mickiewicza w Storożyńcu na początku marca 2008 roku powstała z inicjatywy Władysława Strutyńskiego – prezesa Obwodowego Towarzystwa Kultury Polskiej im. Adama Mickiewicza w Czerniowcach i Michała Hryziuka – nauczyciela języka polskiego. Na początku szkołę odwiedzało kilka uczniów, z każdym rokiem tych uczniów przychodziło coraz więcej. Uczniowie brały udział w obwodowych  konkursach recytatorskich poświęcone takim postaciom jak: Czesław Miłosz, Julian Tuwim i innym. Od roku 2012 uczniowie naszej szkoły są  studentami  różnych polskich uczelni wyższych takich jak: Uniwersytet Jagielloński, Krakowska Akademia im Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska w Przemyślu, Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu. Takich studentów już jest 30.”.

Czerniowieckie Obwodowe Towarzystwo Kultury Polskiej im. Adama Mickiewicza istnieje od 1989 roku. Na Bukowinie to nie tak jak na Podolu czy Żytomierszczyźnie, gdzie jest sporo Polaków, ale tutaj jest taka zwarta grupa polska. W Czerniowcach jest około dwóch i pół tysiąca Polaków, a w całym obwodzie około pięciu i pół tysiąca. To są potomkowi tych, którzy przyjechali na Bukowinę pod koniec XIX i na początku XX wieku”

– podał w rozmowie z Polskim Radiem prezes TKP Władysław Strutyński.

W moim przekonaniu warto czynnie wspierać Polaków zamieszkałych na wyżej wspominanym terenie. Polacy z Bukowiny (leżącej zarówno po ukraińskiej jak i rumuńskiej stronie) chronią polskość, swoją tożsamość od setek lat. Należy to docenić!

Polska wystarczająco wspiera Ukrainę i Ukraińców, którzy przyjechali do naszego kraju po wybuchu wojny. Niemniej słabo wspiera się Polaków, którzy są lojalnymi obywatelami Ukrainy. W tej sytuacji pomoc w postaci pojazdu marki SKODA powinna – w moim przekonaniu – trafić do naszych Rodaków – obywateli Ukrainy, tak, aby mogła być wykorzystana przez TKP im. Adama Mickiewicza. Możliwe jest zatem na podstawie przypisów proponowanej uchwały skierowanie pomocy na rzecz rzeczowej Czernowieckiego Obwodowego Towarzystwa Kultury Polskiej imienia Adama Mickiewicza, względnie na rzecz polskiej szkoły prowadzonej przez TKP w Storożyńcu.”

– konkluduje w swoim wystąpieniu radny Paweł Czyż.

Piotr Galicki