Niezależna Gazeta Obywatelska

Podczas XVI sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kultury obradującego w dniach 13-18 grudnia 2021 r. w Paryżu, w czwartek 16 grudnia po godz. 11.00 ogłoszono wpis tradycji układania dywanów kwietnych na procesje Bożego Ciała w Spycimierzu, Kluczu, Olszowej Zalesiu Śląskim i Zimniej Wódce na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 r. W imieniu Polski, za ten wielki sukces naszego kraju dziękowali prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz pani Joanna Cicha-Kuczyńska, Radca Ministra ds. UNESCO, odpowiedzialna za przygotowanie wniosku.

Rekomendacje były znane, gdyż 15 listopada Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Edukacji, Nauki i Kultury UNESCO ogłosiła, który zawiera zalecenia Komisji Oceniającej w sprawie nominacji do wpisania na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. Komisja zarekomendowała wpis na światową listę 36 tradycji z całego świata, w tym tradycji układania kwiatowych dywanów na procesję Bożego Ciała, która jest kultywowana w Spycimierzu i czterech wsiach w województwie opolskim.

Komisja umieściła kwiatowe dywany wśród pięciu najlepiej ocenionych. Oceniający wyrazili uznanie za:

 „(…) przygotowanie dobrze opracowanej dokumentacji oraz dobrze przygotowany film wideo, który świadczy o dużym zaangażowaniu społeczności”.

Przypomnijmy, że 30 marca 2020 r. wniosek o wpis „Układania dywanów kwiatowych na Procesję Bożego Ciała” na listę UNESCO złożył w imieniu Państwa Polskiego Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotr Gliński. Komisja UNESCO, której przewodniczyła dr Ľubica Voľanská ze Słowacji dokładnie analizowała wniosek, który oprócz obszernego formularza w języku angielskim zawierał własnoręcznie podpisane zgody mieszkańców – depozytariuszy tradycji, listy poparcia, zestaw zdjęć i film wideo zrealizowany przez Janusza Tatarkiewicza.

Komisja zbierała się czterokrotnie, by w szczegółach omówić każdą nominację. W rezultacie 36 otrzymało pozytywne oceny, 11 zwrócono do poprawy, a jedną oceniono negatywnie. W dniu 16 grudnia po godz. 11.00 Komisja podjęła decyzję o wpisie zwyczaju układania dywanów kwiatowych na listę UNESCO. Przed polskim wpisem na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości wpisano zwyczaje z Ukrainy, Belgii, Włoch, Holandii, Uzbekistanu i Czarnogóry. Obrady można było śledzić na stronie Komitetu UNESCO: https://ich.unesco.org/en/16com

 

Warto przypomnieć, że wcześniej tradycja układania dywanów kwietnych na procesję Bożego Ciała została wpisana na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W 2018 r. na listę Krajową NDK trafiła tradycja spycimierska, a w 2020 r. tradycja układania dywanów kwietnych na Procesję Bożego Ciała w czterech opolskich miejscowościach: Kluczu, Olszowej, Zalesiu Śląskim i Zimnej Wódce.  Idea wpisu zwyczaju kultywowanego w woj. opolskim wyszła z Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Opolu, a personalnie od dr Joanny Banik. Instytut pomógł również przy pisaniu wniosku zarówno na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, jak i na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO 2003 r. w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (prace nad wnioskiem koordynowała Radca Ministra pani Joanna Cicha-Kuczyńska). Piękne zdjęcia tradycji wykonał artysta fotograf Sławomir Mielnik.

Wpis dywanów kwietnych na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną w oparciu o Konwencję UNESCO z 2003 jest pierwszym wpisem z województwa opolskiego i czwartym z Polski. Na tej prestiżowej liście znajduje się już bowiem krakowskie szopkarstwo,  bartnictwo (wspólny wniosek z Białorusią), a także wpisane w grudniu  2021 r. na tej samej sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kultury – sokolnictwo.

Fundacja „Dla Dziedzictwa”