Niezależna Gazeta Obywatelska

W tym roku mija 90. rocznica urodzin wybitnego polskiego aktora Mieczysława Czechowicza. Ten nieco dziś zapomniany aktor w 1945 roku był więziony jako 15-letnie dziecko przez Urząd Bezpieczeństwa w Lublinie. Szesnastego czerwca 1945 roku po trwającym trzy dni procesie Sąd Wojskowy Okręgu Lubelskiego wydał wyrok. W oparciu o sfingowane zarzuty kilkunastu młodych ludzi, jeszcze niedawno żołnierzy AK i harcerzy Szarych Szeregów, skazano na kary kilkuletniego więzienia za „działalność antypaństwową”. 10 lutego petycję do prezydenta tego miasta Krzysztofa Żuka i przewodniczącego Rady Miejskiej w Lublinie Jarosława Pakuły w sprawie uhonorowania w rodzinnym Lublinie Mieczysława Czechowicza nazwą ulicy, placu lub ronda złożyło Zjednoczenie Chrześcijańskich Rodzin. Dzisiaj Rada Miasta Lublina uznała petycję za zasadną: 27 radnych była za i przy 2 głosach wstrzymujących się – zatem wybitny artysta będzie upamiętniony w przestrzeni publicznej tego miasta.

W uzasadnieniu uchwały Rady Miasta Lublina w sprawie tej inicjatywy chadeków, czytamy:

Odnosząc się do kwestii intencji petycjodawcy uhonorowania urodzonego w Lublinie wybitnego aktora Pana Mieczysława Czechowicza, należy zaznaczyć, że Lublin w swojej historii, miał wielu wybitnych mieszkańców, którzy wnieśli niepodważalne zasługi dla naszego miasta i jego mieszkańców. Uhonorowanie tych osób i pamięć o nich jest obowiązkiem także względem przyszłych pokoleń. Nazwanie ulicy, placu bądź ronda imieniem wybitnej osoby związanej z naszym miastem jest wyjątkowym sposobem uhonorowania jej życia i twórczości oraz dowodem pamięci, szacunku i uznania zasług. Dorobek artystyczny Pana Mieczysława Czechowicza jest znany i doceniany przez Polaków, w tym mieszkańców naszego miasta i tym samym zasługuje na szczególne uhonorowanie. W świetle powyższego petycję uznaje się zasadną.” 

Mieczysław Czechowicz urodził się 28 września 1930 roku w Lublinie, a zmarł 1 września 1991 roku w Miedzeszynie. Był polskim aktorem teatralnym, kabaretowym, filmowym i telewizyjnym. Trzykrotny laureat Srebrnej Maski w plebiscycie „Ekspressu Wieczornego” na najpopularniejszych aktorów telewizyjnych w latach 1962–1964. Jego ojciec był oficerem Wojska Polskiego i stacjonował w Równem (13. Kresowej Dywizji Piechoty), do którego wkrótce powróciła matka wraz z dzieckiem. W Równem Czechowicz mieszkał do 1940. W czasie II wojny światowej ojciec Czechowicza trafił do niewoli, przebywał w oflagu, a wypuszczony na wolność najpierw osiadł z rodziną w Lublinie, a następnie przeprowadził się do wsi Kusze koło Biłgoraja, w której prowadził młyn. Po śmierci ojca (1943) Czechowicz wraz z matką powrócili do Lublina (1944). Po wyjściu z więzienia – o czym wyżej – podjął on naukę w lubelskim Studium Dramatycznym oraz pracował w Teatrze Muzycznym (1949–1950), a w latach 1950–1951 był związany z Teatrem Dramatycznym w Szczecinie. W 1954 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie i związał się z teatrami warszawskimi: Narodowym (1954–1957), Współczesnym (1957–1986) oraz Kwadrat (1986–1991). Na dużym ekranie zadebiutował w 1953 w filmie w reżyserii Aleksandra Forda Piątka z ulicy Barskiej. W 1958 był współzałożycielem Kabaretu Koń, w którym ujawnił się jego talent komediowy. Potem występował w kabaretach: Szpak, Wagabunda, Dudek i U Lopka. Rozgłos przyniosły mu kreacje i piosenki w telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów,a także liczne role drugoplanowe i epizodyczne w filmach m.in. Stanisława Barei. Zdobył serca najmłodszej widowni, użyczając swojego głosu Misiowi Uszatkowi. Brał udział także w nagraniach klasycznych bajek, m.in. Jaś i Małgosia. Pod koniec życia chorował na serce. Zmarł w swoim domu w podwarszawskim Miedzeszynie 14 września 1991 roku, dwa tygodnie przed 61. urodzinami.

Andrzej Nowak