Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej staje się faktem. Nastąpi to w ostatnim dniu stycznia 2020. Po 47 latach członkostwa kończy się brytyjska przygoda z Unią Europejską.
Umowa o Brexicie została podpisana w zeszły piątek, 24 stycznia br. w Brukseli przez przewodniczącego Rady Europejskiej Charles’a Michela i przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursule von der Leyen. Przy podpisaniu umowy był również obecny Michel Barnier, francuski negocjator z ramienia UE. Ten akt prawny otwiera drogę do ratyfikowania umowy przez Parlament Europejski. Wypowiedzą się zatem trzy ważne instytucje europejskie. Parlament Europejski będzie ratyfikował umowę na swojej sesji w Brukseli w dniu 29 stycznia br. To będzie ostatni decydujący akt prawny pieczętujący separację.
Zaraz po podpisaniu umowy w Brukseli, 24 stycznia br., dokument został przesłany do Londynu aby premier Wielkiej Brytanii, Boris Johnson mógł go parafować. Oryginał wróci do Parlamentu na akt ratyfikacji. Kopia zostanie u Brytyjczyków.
Umowa a właściwie traktat, gdyż dokument ten ma rangę traktatu, został wcześniej przegłosowany, przez parlament brytyjski, zaś królowa Elżbieta II w dniu 23 stycznia br. podpisała swoją zgodę do tekstu umowy.
Procedura opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię dobiega końca. Pieczęć przyłoży Parlament Europejski poprzez ratyfikację umowy. Następnego dnia, tj. 30 stycznia dyplomaci państw członkowskich UE potwierdzą pisemnie tę ratyfikowaną umowę i to będzie ostatni oficjalny etap prawny, który zakończy procedurę rozwodową dwóch podmiotów prawa europejskiego.
Z dniem 1 lutego br. brytyjscy posłowie do Parlamentu Europejskiego będą musieli opuścić parlament. Kilka Grup politycznych straci swoich członków a Unia straci jedno duże i silne państwo.
Na początku stycznia br. miałem okazje rozmawiać w Brukseli z Michelem Barnier, głównym negocjatorem Brexitu z ramienia UE. Michel Barnier, który nie ukrywa swoich sympatii do Polski, powiedział mi, że cały rok 2020 będzie jeszcze okresem przejściowym w którym obie strony będą przestrzegać wcześniejszych swoich zobowiązań. Ale od lutego 2020 rozpocznie się nowy etap w stosunkach między UE i Wielką Brytanią. Pod koniec lutego br. rozpoczną sie nowe negocjacje dotyczące umowy o wolnym handlu. Michel Barnier będzie odpowiedzialny za te negocjacje. Celem będzie doprowadzenie do pewnego rodzaju stowarzyszenia.
Zadajemy sobie pytanie, jaką rolę będzie w tym wydarzeniu pełnić Polska. Ogromna rzesza Polaków mieszka, uczy się i pracuje w Wielkiej Brytanii. Nasz rząd musi dbać o ich pozycję. A jaką strategię zastosuje nasz rząd zaraz po Brexicie? Czy będzie chciał wejść w puste miejsce po Wielkiej Brytanii, na przykład razem z Hiszpanią, Włochami i Rumunią? Może bardziej zaktywizuje sie Grupa Wyszehradzka? Albo Polska dołączy do tandemu francusko – niemieckiego? Jest się nad czym zastanowić, żeby móc grać europejską kartą. Nie wolno jednak czekać zbyt długo, gdyż dynamika wydarzeń coraz to nowe przynosi rozwiązania.
Marian Apostoł*
28 stycznia 2020, Kraków, Tyniec.
* Urodzony w 1952 r. Studia ukończył na UJ. na kierunku historia i religioznawstwo. Później na Politechnice Krakowskiej – zarządzanie. Tytuł doktora uzyskał na Uniwersytecie Nauk Humanistycznych w Strasburgu, następnie studia prawnicze w Brukseli. Pracował jako nauczyciel akademicki, adiunkt w Małopolskiej Szkole Wyższej. W 1997 roku był z rekomendacji AWS wojewodą krakowskim. W latach 1998 – 2002 pełnił funkcję radnego miasta Krakowa i przewodniczący komisji promocji miasta. Dyplomata, doradca polityczny. Obecnie zbliżony do Zjednoczenia Chrześcijańskich Rodzin dra Bogusława Rogalskiego.