Niezależna Gazeta Obywatelska

Konferencja prasowa Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpoczęła 10 maja 2018 r. dwudniowy wyjazd studyjny pn. „Zielone i czyste miasta. NFOŚiGW finansuje poprawę jakości życia w ośrodkach miejskich”. Spotkanie z dziennikarzami w Poznaniu było okazją do omówienia roli Narodowego Funduszu w finansowaniu przedsięwzięć proekologicznych w całej Polsce, nie tylko w obszarze zieleni miejskiej i gospodarki odpadami.

Założenia Krajowego Pakietu Czyste Powietrze omówił Prezes Zarządu NFOŚiGW dr inż. Kazimierz Kujda, zaznaczając, że finalizowane są ustalenia dotyczące preferencyjności dofinansowania termorenowacji budynków jednorodzinnych. Wieloletnim programem (to perspektywa 10-12 lat) prawdopodobnie objętych zostanie około 3 miliony domów, a najubożsi będą mogli liczyć na wsparcie od 90 do 40% kosztów projektu w zależności od wysokości dochodów. Dla najbardziej zamożnych przewiduje się – jak już donosiły liczne media – ulgę podatkową.

Ponad 1,2 miliarda złotych z Funduszu Spójności przeznaczył już w obecnej unijnej perspektywie (2014-2020) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na 144 przedsięwzięcia poprawiające jakość środowiska miejskiego oraz 19 inwestycji wdrażających nowoczesną gospodarkę odpadami. Na te projekty polskie miasta wydadzą w sumie przeszło 1,8 miliarda złotych. Efektem ich starań będą zielone i czyste ośrodki miejskie, a to jeszcze nie koniec pomysłów na poprawę jakości życia ludzi, bo NFOŚiGW ogłosił kolejne unijne konkursy w tym zakresie. Efekty i plany w obszarze działania 2.5 Poprawa jakości środowiska miejskiego i działania 2.2 Gospodarka odpadami komunalnymi przedstawił na konferencji prasowej Wiceprezes Zarządu NFOŚiGW Dominik Bąk.

W wydarzeniu uczestniczyły także Prezes i Wiceprezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu – Jolanta Ratajczak i Aleksandra Durkowska. Wojewódzkie fundusze, w tym ten wielkopolski, są ważnym partnerem NFOŚiGW w finansowaniu ochrony środowiska. Dotychczas, czyli przez 25 lat WFOŚiGW w Poznaniu wydał około 4 miliardów złotych na działania w swoim regionie, w tym aż 2 miliardy złotych na przedsięwzięcia dotyczące ochrony powietrza.

Konferencja prasowa towarzyszyła wyjazdowi studyjnemu, zorganizowanym przez NFOŚiGW dla dziennikarzy. Przez dwa dni (10-11 maja 2018 r.) przedstawiciele ogólnopolskich i regionalnych mediów wizytują wielkopolskie miasta (Poznań, Kościan, Jarocin i Kalisz), gdzie zapoznają się z „zielonymi” i „odpadowymi” inwestycjami, które otrzymały wsparcie NFOŚiGW – zarówno z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, jak i ze środków krajowych.

Miasta w całej Polsce inwestują w zieleń i recykling

Łochów (mazowieckie) rozwija swoje tereny zielone, Stalowa Wola (podkarpackie) zagospodarowuje okoliczną zieleń, Kraśnik (lubelskie) odtwarza zielone serce miasta, Dorzecze Parsęty (zachodniopomorskie) przygotowuje dwa nowe parki, Świecie (kujawsko-pomorskie) urządza miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe na miejskim osiedlu, Warszawa odnawia i rozbudowuje parki o symbolice historycznej, Złotów (wielkopolskie) pokrywa zielenią aż osiem miejsc na prawie 24 hektarach, Gliwice (śląskie) modernizują Park Chrobrego, Pelplin (pomorskie) przekształca zdegradowany teren po cukrowni w miejsce rekreacji, a Końskie (świętokrzyskie) rekultywuje zbiorniki retencyjne. Tymczasem Gdańsk (pomorskie) tworzy kompleksowy zakład gospodarowania odpadami, Szczecin (zachodniopomorskie) rozbudowuje i wyposaża sieć ekoportów, z kolei na obszarze Gmin Związku Międzygminnego „Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi” (wielkopolskie) powstaje 13 nowych Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, w Karkonoszach inwestują w linie technologiczne i system segregacji odpadów, a na Podkarpaciu opracowywany jest zintegrowany system gospodarki odpadowo-energetycznej.

Małe i duże miejscowości rozsiane po całej Polsce zmieniają się z dnia na dzień. Ich włodarze i lokalne spółki inwestują duże pieniądze w przyszłość zielonych i czystych ośrodków miejskich. Rośnie też świadomość ekologiczna społeczeństwa. Prośrodowiskowe inicjatywy są stymulowane m.in. przez unijne środki, będące w dyspozycji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), który wraz z Ministerstwem Środowiska (MŚ) wdraża II oś priorytetową Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu, współfinansowaną z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ 2014-2020).

Wsparcie czynnej ochrony środowiska

Jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej (UE) jest czynna ochrona środowiska, która przejawia się na przykład szeroko zakrojonymi działaniami wspólnotowymi na rzecz dofinansowywania projektów z tego zakresu. Głównym celem Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, który został w 2014 r. zatwierdzony przez Komisję Europejską, jest wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej.

W ramach tego właśnie programu, uwzględniona została tzw. II oś priorytetowa Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu, dla której nadrzędną przesłanką do realizacji projektów w zakresie ochrony środowiska miejskiego (temu dedykowane jest działalnie 2.5) jest poprawa jakości życia ludzi. Innym równie ważnym zadaniem tej osi priorytetowej jest pobudzanie wdrażania nowoczesnej gospodarki odpadami (służy temu działalnie 2.2), zgodnie z unijną hierarchią sposobów postępowania z odpadami, co docelowo ma przynieść pozytywny efekt gospodarczy (ponowne wykorzystanie surowców i odzysk energii z odpadów) oraz lepszą jakość życia (likwidacja uciążliwości związanych ze składowaniem odpadów).

Zanim jednak unijne pieniądze trafią do miejskich kas, NFOŚiGW – jako instytucja wdrażająca – musi zorganizować, ogłosić i przeprowadzić nabory wniosków (w trybie konkursowym) o dofinansowanie w ramach wymienionych działań (2.2 i 2.5). Pozytywne oceny, wystawione projektom przez ekspertów Narodowego Funduszu – przed przyznaniem dofinansowania – zatwierdza ostatecznie instytucja pośrednicząca, czyli Ministerstwo Środowiska. Formą dofinansowania w obydwóch przypadkach są dotacje do 85% kosztów kwalifikowanych.

Dotychczas odbyło się dziewięć naborów, w tym cztery dotyczące działania 2.5 oraz pięć w zakresie działania 2.2, przy czym ostatni z tych pięciu jest na etapie oceny merytorycznej. Kolejne dwa NFOŚiGW ogłosił w ostatnim czasie: do 29 maja br. trwa nabór wniosków w obszarze poprawy jakości środowiska miejskiego, a do 27 lipca br. można starać się o wsparcie na inwestycje w sektorze odpadów komunalnych.