Niezależna Gazeta Obywatelska

Jan Walery Jędrzejewicz urodził się 14 kwietnia 1835 r. w Warszawie. Był polskim astronomem i lekarzem.

Od 1854 r. studiował na Wydziale Architektury w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Po roku przerwał jednak studia i rozpoczął pracę urzędnika w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. Od 1856 r. studiował na Uniwersytecie Moskiewskim medycynę. Po zakończeniu studiów podróżował po Europie. Do kraju powrócił w 1862 r. i zamieszkał w Płońsku, gdzie rozpoczął praktykę lekarską.

W 1872 r. założył bardzo dobrze wyposażone obserwatorium astronomiczne, w którym od 1875 r. prowadził obserwacje. Prowadził też stację meteorologiczną. W 1878 r. na rok wyjechał z Płońska do Sokołowa, przenosząc z sobą obserwatorium. Jego obserwacje skupiały się głównie na gwiazdach podwójnych i kometach. Prowadził także pionierskie w Polsce badania spektroskopowe, m.in. widma Słońca i komet. Obserwacje publikował w prasie fachowej.

Jan Jędrzejewicz zmarł 19 grudnia 1887 r. na tyfus. Został pochowany w Płońsku. Po śmierci jego obserwatorium zostało przeniesione do Warszawy, umiejscowiono je dość nieszczęśliwie na dziedzińcu szkoły Wawelberga i Rotwanda, przy ulicy Mokotowskiej znajdującej się w Śródmieściu. Dlatego też obserwacje były prowadzone tylko w okresie 1898-1919. Obserwatorium zostało zniszczone podczas II wojny światowej. Jedna z lunet (reflektor) znajduje się w obserwatorium poznańskim.

Najważniejszym dziełem Jędrzejewicza jest pierwszy w języku polskim podręcznik astronomii pt. Kosmografia. Został on po raz pierwszy wydany w 1886 r. w Warszawie.

Więcej zob.: http://anesthesiolog.republika.pl/walery/zyciorys.html