Niezależna Gazeta Obywatelska

126 lat temu, 29 września 1887 r. w Tworkowie koło Raciborza urodził się ks. Emil Szramek (Emil Michael Schramek). Zmarł 13 stycznia 1942 r. w KL Dachau. Był polskim duchownym, patriotą, błogosławionym Kościoła katolickiego. Święcenia kapłańskie przyjął 22 czerwca 1911 r. Pierwszymi placówkami duszpasterskimi były: Miechowice (1911–1912), gdzie miał możliwość zapoznać się z pracami księdza Norberta Bonczyka, oraz Tychy (1912–1916), gdzie pracował u boku ks. Jana Kapicy. W latach 1916-1923 pracował na placówkach w Zaborzu i Mikołowie. Od 1918 r. związał się z towarzystwem kulturalno-oświatowym p.n. Towarzystwo Oświaty im. św. Jacka, którego był jednym ze współzałożycieli i zarazem redaktorem organu prasowego „Głos znad Odry”, w którym bronił prawa Górnoślązaków do używania języka polskiego. Po utworzeniu Administracji Apostolskiej dla Śląska Górnego (1922) został przez ks. A. Hlonda powołany na stanowisko kanclerza kurii Administracji Apostolskiej. Po utworzeniu diecezji wszedł w skład kapituły katedralnej a od 1927 r. zajmował się organizacją budowy katedry w Katowicach. W kurii katowickiej pełnił także funkcję egzaminatora prosynodalnego i diecezjalnej komisji konserwatorskiej. W 1927 r. został prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku, redagował Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku. Był jednym z inicjatorów założenia w Katowicach Biblioteki Śląskiej, a następnie przewodniczącym Rady Muzealnej Muzeum Śląskiego w Katowicach. Był znanym bibliofilem i koneserem sztuki. Dużo pisał. Owocem jego wieloletniej pracy stała się książka, która po dzień dzisiejszy nie straciła na aktualności: Śląsk jako problem socjologiczny, Katowice 1934. W przededniu wybuchu wojny sporządził testament, w którym wszystko co posiadał rozdał. 8 kwietnia 1940 r. został aresztowany przez Gestapo i przebywał w obozach KL Dachau, Gusen, Mauthausen i ponownie w Dachau, gdzie został zamordowany. W obozie ks. Emil Szramek stał się niekwestionowanym przywódcą księży. Podnosił więźniów na duchu, głosił kazania, w których dawał wyraz nadziei na odrodzenie Polski. Wobec prześladowców zachowywał się z godnością i spokojem. Jak wspominają współwięźniowie miał niezłomny charakter i siłę ducha. Został zamordowany 13 stycznia 1942 r. na izbie chorych strumieniami lodowatej wody. Beatyfikował go papież Jan Paweł II w 1999 r. jako jednego ze 108 polskich męczenników II wojny światowej.

Oprac. TK