Niezależna Gazeta Obywatelska

746 lat temu, 26 marca 1267 r. papież Klemens IV wyniósł na ołtarze Jadwigę Śląską (1174-1243), bogobojną żonę księcia wrocławskiego Henryka I Brodatego. Kanonizacja odbyła się w kościele dominikanów w Viterbo, a żywy kult św. Jadwigi sprawił, że czczono ją jako patronkę Polski i Śląska, a także małżeństw i rodzin.

Św. Jadwiga była kobietą niezwykle pobożną i skromną. Cechy jej charakteru ilustruje legenda, według której Jadwiga, aby nie odróżniać się od reszty swego ludu oraz w imię pokory i skromności, chodziła boso. Irytowało to bardzo jej męża, wymógł więc na spowiedniku, aby ten nakazał jej noszenie butów. Duchowny podarował swej penitentce parę butów i poprosił, aby zawsze je nosiła. Księżna, będąc posłuszną swojemu spowiednikowi, podarowane buty nosiła ze sobą, ale przywieszone na sznurku.

Kult świętej propagował zwłaszcza książę brzeski Ludwik I. W 1367 r., przypadała setna rocznica kanonizacji św. Jadwigi Śląskiej. W przygotowania do tych uroczystości bardzo zaangażował się dwór książąt brzeskich, w kręgu którego m.in. w 1353 r. powstało dzieło miejscowego artysty Kodeks lubiński z Legendą obrazową o św. Jadwidze. Intencją księcia była przede wszystkim prezentacja znaczenia rodu, z którego się wywodził. Niemałą rolę w tym przedsięwzięciu odegrał Przecław z Pogorzeli († 1376), który 5 maja 1341 r. został biskupem wrocławskim i wspierał inicjatywy księcia brzeskiego odnośnie kultu św. Jadwigi. Później wielkim krzewicielem kultu świętej na Górnym Śląsku był dominikanin Peregryn z Opola, autor zbioru kazań jej poświęconych. W 1680 r., na prośbę króla Polski Jana III Sobieskiego i jego żony papież Innocenty XI rozszerzył kult Jadwigi Śląskiej na cały Kościół Katolicki. Po tym wydarzeniu zaczęto czcić świętą również w innych częściach Polski.

Kim była ta niezwykła kobieta? Św. Jadwiga urodziła się i wychowywała w zamku Andechs w Bawarii. Miała czterech braci i trzy siostry, w tym Agnieszkę (żonę Filipa II Augusta) i Gertrudę (żonę króla węgierskiego Andrzeja II i matkę św. Elżbiety Węgierskiej). Trzecia z jej sióstr była przełożoną klasztoru benedyktynek w Kitzingen koło Würzburga, gdzie Jadwiga została wysłana w młodym wieku i gdzie zdobyła staranne wykształcenie. W wieku lat 12 została wydana za mąż za śląskiego księcia Henryka I Brodatego, któremu urodziła siedmioro dzieci: Bolesława, Konrada, Henryka Pobożnego, Agnieszkę, Zofię, Gertrudę i Władysława. Oboje z Henrykiem I byli ludźmi bardzo religijnymi, prowadzili pobożne życie i dbali o rozwój Kościoła. Jadwiga była fundatorką kościołów i klasztorów, w tym klasztoru sióstr cysterek w Trzebnicy (1209). Prowadziła też działalność dobroczynną, starała się o pomoc chorym i ubogim – zorganizowała działalność wędrownego szpitala dla ubogich, otworzyła szpital dla trędowatych w Środzie Śląskiej, kolejną placówkę leczniczą założyła w Trzebnicy. Po 19 latach małżeństwa z Henrykiem Brodatym oboje złożyli śluby czystości. Po śmierci męża w 1238 r. zamieszkała w trzebnickim klasztorze, prowadzonym przez jej córkę. Zaangażowała się w ożywienie życia religijnego Śląska, sprowadzając do tamtejszych kościołów duchownych z Niemiec. Wspierała też sprowadzanie niemieckich osadników na słabo zaludnione rejony Śląska, wspierając tym samym rozwój rolnictwa. Zmarła 15 października 1243 r. w Trzebnicy w opinii świętości i została pochowana w tamtejszym kościele. 24 lata później, 26 marca 1267 r. została kanonizowana, a cześć jej relikwii przeniesiono do opactwa w Andechs.

Polecamy m.in. http://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/10-16.php3