Przekupność urzędników znalazła się na czarnej liście CBA obszarów najbardziej zagrożonych korupcją. Biuro spodziewa się m.in. manipulacji podczas przetargów śmieciowych oraz przy rozdziale unijnych funduszy z RPO po 2014 r.
Najnowsza publikacja CBA na temat przewidywanych zagrożeń korupcyjnych w Polsce wskazuje osiem obszarów najbardziej zagrożonych tym zjawiskiem. Należą do nich: infrastruktura, informatyzacja administracji publicznej, wykorzystywanie środków unijnych, służba zdrowia, sektor obronny, energetyka, ochrona środowiska, korupcja urzędnicza.
W sferze ochrony środowiska dokument wymienia przede wszystkim zagrożenia związane z wprowadzeniem nowych zasad gospodarowania odpadami. Według CBA nowe regulacje mogą generować nowe zjawiska korupcyjne na styku przedsiębiorców zajmujących się wywozem śmieci z urzędnikami gminnymi zyskującymi monopol na kontraktowanie tej kategorii usług lokalnych.
W swojej publikacji CBA ostrzega, że „jednostki samorządowe będą miały faktyczny monopol na wybór odbiorcy odpadów na danym terenie”. Według biura zaproponowany sposób wyboru w drodze przetargu jednej spółki, odbierającej odpady przez kilka lat, grozi zanikiem konkurencji.
CBA wskazuje przy tym, że kształt znowelizowanej ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach może być efektem oddziaływania wielu grup interesu, np. prywatnych przedsiębiorstw odbierających odpady od mieszkańców, które mogą najwięcej stracić na nowych rozwiązaniach.
CBA obawia się nie tylko prób manipulowania wynikiem przetargów na wybór odbiorcy tych odpadów. Zagrożone korupcją może być także dokonywanie wpisu do rejestru działalności regulowanej uzależnione od korzyści majątkowej. W ocenie biura to również może stanowić sposób eliminowania przedsiębiorców z rynku.
To nie jedyne obszary, na których CBA zamierza się koncentrować. Według publikacji sferą zagrożoną korupcją są też unijne fundusze z nowej perspektywy 2014-2020. Zdaniem biura nadużycia mogą wystąpić na wszystkich etapach wdrażania projektów – od naboru i selekcji, poprzez fazę realizacji, na kontroli wykonania kończąc.
Zdaniem CBA szczególnie zagrożone patologiami będzie wydatkowanie środków w ramach programów regionalnych, przede wszystkim ze względu na kwoty, jakimi dysponuje Polska w ramach przyjętej na lata 2007–2013 Narodowej Strategii Spójności i jakie otrzyma w ramach polityki spójności na lata 2014–2020.
CBA twierdzi w swojej publikacji, że poważne nieprawidłowości występować mogą również podczas realizacji inwestycji samorządowych o znacznej wartości, finansowanych ze źródeł własnych i dofinansowywanych z funduszy unijnych.
Biuro spodziewa się też znacznych opóźnień w realizacji tych projektów, zwłaszcza infrastrukturalnych i użyteczności publicznej, co ma wynikać m.in. z błędów powstałych na etapie ich projektowania, a także dodatkowych roszczeń finansowych wykonawców, będących efektem ich wcześniejszej, niższej wyceny.
Oprac. TK, mp/Serwis Samorządowy PAP