Niezależna Gazeta Obywatelska

Dokładnie 7 stycznia 1993 Sejm RP uchwalił nową „Ustawę o ochronie życia, planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach przerywania ciąży”. Zastąpiła ona dotychczas obowiązującą Ustawę z 1956 r. o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

W myśl nowych przepisów aborcja stała się w Polsce de facto zakazana. Nowo uchwalone prawo dopuściło przerywanie ciąży jedynie w trzech nadzwyczajnych sytuacjach.

Zachodzą one, gdy:

1. Ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej

2. Badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu

3. Zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego (do 12 tygodni od poczęcia); wystąpienie tej okoliczności stwierdza prokurator.

W przypadkach 1 i 2 przerwanie ciąży jest dopuszczalne do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej); wystąpienie tej okoliczności stwierdza lekarz inny niż przeprowadzający zabieg aborcyjny.

Przyjęte wówczas rozwiązania obowiązują do dziś. Na przestrzeni ostatnich 20 lat podejmowano liczne próby zmiany przepisów antyaborcyjnych. W 1996 rządząca wówczas koalicja SLD-PSL dokonała liberalizacji ustawy, wprowadzając do niej czwarty przypadek.

Przewidywał on możliwość przerwania ciąży ze względu na ciężkie warunki życiowe lub trudną sytuację osobistą kobiety ciężarnej. Ostatecznie przepis został jednak zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny jako niezgodny z polską Konstytucją, a następnie uchylony rok później.

W 2006 miała miejsce próba wpisania do Konstytucji prawnej ochrony życia. Posłowie PiS, LPR, Samoobrony i PSL (z inicjatywy klubu LPR) złożyli w Sejmie projekt nowelizacji Art. 38 Konstytucji dodając do zdania „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia” słowa „od momentu poczęcia”.  Powołana w celu nowelizacji ustawy zasadniczej specjalna Komisja Nadzwyczajna w ostatecznej wersji zaproponowała nadanie Art. 30 brzmienia „Źródłem wolności i praw człowieka i obywatela jest przyrodzona i niezbywalna godność człowieka, przynależna mu od chwili poczęcia. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych. Poprawka nie została jednak przez Sejm przyjęta, co doprowadziło do rozłamu wewnątrz Prawa i Sprawiedliwości i odejścia z partii ówczesnego marszałka Sejmu Marka Jurka oraz kilku innych posłów, przeciwnych odrzuceniu projektu. Stworzyli oni następnie własny klub parlamentarny a później nową partię pod nazwą Prawica Rzeczypospolitej Polskiej (PRP).

W 2012 miała miejsce kolejna próba zmiany obecnie obowiązującej ustawy. Tym razem złożone zostały dwa projekty.

Pierwszy, autorstwa Ruchu Palikota zakładał liberalizację przepisów antyaborcyjnych poprzez wprowadzenie prawa do przerwania ciąży do 12. tygodnia. Po tym terminie przerywanie ciąży byłoby już możliwe tylko w obowiązujących dotychczas owych trzech przypadkach. W projekcie znalazł się także zapis umożliwiający refundację zabiegu ze środków NFZ.

Drugi projekt, autorstwa Solidarnej Polski , wprowadzał zakaz przerywania ciąży w przypadkach, gdy występuje duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu.

Ostatecznie obie poprawki przepadły w głosowaniach i ustawa uchwalona przez Sejm w 1993 obowiązuje do dnia dzisiejszego.

Obecnie obowiązująca Ustawa o ochronie życia jest zdaniem wielu pewnym kompromisem, zawiązanym ponad 20 lat temu. Przez wielu krytykowana jako zbyt restrykcyjna. Część środowisk konserwatywnych uważa ją z kolei za niewystarczająco chroniącą życie ludzkie. Prawdą jednak jest, że obecna ustawa, poza nadzwyczajnymi przypadkami , zakazuje tak naprawdę dokonywania w Polsce zabiegów usuwania ciąży. A jakie wy macie zdanie?

Autor: Tomasz Zembrzuski, NGO Mysłowice

Dnia 11 stycznia termin aborcji ma pewna młoda dziewczyna, która zdecydowała się zabić dziecko w swym łonie. Módlmy się o w jej intencji, prośmy Boga o światło Ducha Świętego, niech miłość zwycięży!