Niezależna Gazeta Obywatelska

Polska ma wielu wspaniałych synów, o których każdy z nas powinien pamiętać. Jednym z nich jest Ignacy Łukasiewicz, który urodził się w 1822 r. w Zadusznikach na Podkarpaciu. Łukasiewicz był polskim patriotą ormiańskiego pochodzenia. Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej herbu Łada. Należy do najwybitniejszych polskich pionierów techniki. Był chemikiem, farmaceutą, przedsiębiorcą, a przede wszystkim twórcą polskiego górnictwa i przemysłu naftowego. Wynalazł lampę naftową i stworzył podstawy rozwoju przemysłu naftowego na świecie. Jego osiągnięcia w tej dziedzinie były pionierskie w skali światowej.

Życie Łukasiewicza przypadało na okres zaborów, kiedy Polski nie było na mapie Europy. Zaangażował się w działalność konspiracyjną i niepodległościową. Ropą naftową zainteresował się w 1852 r. kiedy pracował w aptece Piotra Mikolascha we Lwowie. Wraz ze swym kolegą z apteki, Janem Zehem (1817-1897), badał właściwości ropy naftowej i stwierdził, że można ją wykorzystać do celów oświetleniowych. W 1853 r. opracował lampę przystosowaną do tego nowego paliwa, którą pod jego kierunkiem skonstruował blacharz Adam Bratkowski. Po raz pierwszy lampa Łukasiewicza zaświeciła 30 marca 1853 r. oświetlając lwowską aptekę. Lampy Łukasiewicza zastosowano po raz pierwszy 31 lipca 1853 r. do oświetlenia lwowskiego szpitala powszechnego na Łyczakowie. Dzięki nim chirurg Zaorski mógł wykonać pierwszą, pilną operację w nocy.

Ignacy Łukasiewicz jako pierwszy na świecie wykorzystał na skalę przemysłową korzyści, jakie daje ropa naftowa. Dążył do rozwoju rodzącego się przemysłu naftowego nie skupiając go całkowicie w swoich rękach, lecz namawiając i pomagając w tworzeniu również innych firm. W 1854 r. uruchomił destylarnię w Ulaszowicach, a w 1861 r. rafinerię w Polance. Poza naftą otrzymywał z ropy smary, oleje do maszyn, parafinę i asfalt. Starał się zapewnić polskiemu przemysłowi naftowemu solidne podstawy rozwoju, dlatego też w 1877 r. zorganizował we Lwowie kongres naftowy. Następnie założył Towarzystwo Naftowe z siedzibą w Gorlicach, które opracowało ustawę regulującą stosunki prawne górnictwa naftowego.

Łukasiewicz był bardzo sprawnym organizatorem, z czasem dorobił się na ropie naftowej dużego majątku. Był również wielkim społecznikiem. Propagował zakładanie sadów, budowę dróg i mostów, szkół, szpitali itd. Sam finansował wiele inicjatyw, walczył z biedą i alkoholizmem w regionie, tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne. Całe życie związany był z Podkarpaciem i zrobił wiele dla tego regionu, za co uznawany jest za jednego z jego największych dobroczyńców. Zmarł 7 stycznia 1882 r. w Chorkówce.

Oprac. TK