Niezależna Gazeta Obywatelska

Maria Skłodowska-Curie urodziła się 7 listopada 1867 r. w Warszawie w rodzinie nauczycielskiej wywodzącej się z drobnej szlachty. Jest światowej sławy polską fizyczką i chemiczką, laureatką Nagrody Nobla i prekursorką nowej gałęzi chemii – radiochemii. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków– radu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Skłodowska została dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe, po raz pierwszy w 1903 r. z fizyki wraz z mężem i Henrim Becguerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, a natomiast w 1911 r. z chemii za wydzielenie czystego radu. Do dziś pozostaje jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Skłodowska przyczyniła się również do spopularyzowania sprawy polskiej na arenie międzynarodowej podczas I wojny światowej, co w konsekwencji w 1918 r. przyniosło Polsce upragnioną niepodległość.

Maria Skłodowska-Curie większość życia spędziła we Francji, gdzie rozwinęła swoją karierę naukową. Była żoną francuskiego uczonego Pierre’a Curie (1859-1906). W 1891 r. zdała jako pierwsza kobieta w historii egzaminy wstępne na wydział fizyki i chemii paryskiej Sorbony. Wieczorami pracowała jako korepetytorka, aby zarobić na studia. W 1903 r. jako pierwsza kobieta w historii otrzymała stopień doktora fizyki. Była też pierwszą kobietą profesorem Sorbony. W 1911 r., tylko dwóch głosów zabrakło jej do tego, aby została jednym z czterdziestu członków Académie française i jedynym płci żeńskiej. Według niektórych ocen zadziałała ksenofobiczna postawa wobec cudzoziemców. Pod koniec 1911 r. otrzymała drugą Nagrodę Nobla, dzięki której przekonała rząd Francji do przeznaczenia środków na budowę prywatnego Instytutu Radowego – Institut du radium (obecnie Institut Curie), który został wzniesiony w 1914 r. i w którym prowadzono badania z zakresu chemii, fizyki i medycyny. Instytut ten stał się kuźnią noblistów. W 1932 r. z pomocą Prezydenta PR Ignacego Mościckiego jeden z pierwszych takich instytutów został założony w Warszawie (obecnie Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie), a jego pierwszym szefem została siostra Marii Skłodowskiej-Curie, Bronisława.

Maria Skłodowska-Curie zmarła na białaczkę 4 lipca 1934 r. w Passy we Francji. W 1995 r. w uznaniu jej zasług, została pierwszą kobietą pochowaną pod kopułą paryskiego Panteonu. Pozostawiła po sobie dwie córki: Evę Curie (1904-2007) i Irène Joliot-Curie (1897-1956), laureatkę Nagrody Nobla za odkrycie sztucznej promieniotwórczości.

Oprac. TK