Niezależna Gazeta Obywatelska

67 lat temu, w nocy z 2/3 października 1944 r. około 2.00 w nocy po długich negocjacjach prowadzonych w Dworku Reicherów w Ożarowie Mazowieckim, w siedzibie gen. SS Ericha von dem Bacha, upoważnieni przez komendanta głównego Armii Krajowej gen. dyw. Tadeusza Komorowskiego „Bora” płk. dypl. Kazimierz Iranek Osmecki „Jarecki” i ppłk. dypl. Zygmunt Dobrowolski „Zyndram” podpisali Układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Kapitulacja nastąpiła po 63 dniach walk i wyczerpaniu wszystkich możliwości stawiania dalszego oporu. Była to najdłuższa polska bitwa w II wojnie światowej.

Decyzję o zawieszeniu broni oficjalnie podpisał 3 października 1944 r. generał „Bór” Komorowski. Tego dnia wyszło ok. 16 000 mieszkańców. Do niewoli dostał się 15. pułk piechoty AK, a w nim 375 oficerów, 1227 żołnierzy i 221 łączniczek bądź sanitariuszek. Ogółem do niewoli dostało się ok. 15 tys. żołnierzy, w tym ok 2 tys. kobiet i 900 oficerów. Niemcy nie zgodzili się na pozostawienie ludności cywilnej w Warszawie, której wysiedlenie rozpoczęło się jeszcze w trakcie walk. Ponad 650 tys. warszawian przeszło przez specjalnie zorganizowany w tym celu obóz przejściowy w Pruszkowie, skąd skierowano ich do pracy przymusowej na terenie Niemiec bądź do obozów koncentracyjnych. Układ kapitulacyjny zapewniał powstańcom prawa kombatanckie; po złożeniu broni żołnierze AK mieli zostać przewiezieni do obozów jenieckich. Niemal nazajutrz po kapitulacji powstania warszawskiego i ewakuacji ludności cywilnej, zgodnie z planem A. Hitlera Niemcy przystąpili do realizacji zrównania Warszawy z ziemią. Specjalne oddziały minerskie wysadzały dom po domu wedle przygotowanych wcześniej planów. Konsekwencją tego dzieła zniszczenia było całkowite zburzenie 58% budynków i częściowe 17%. W 90% zniszczeniu uległy budowle zabytkowe, całkowitemu urządzenia komunalne – miejska gazownia oraz komunikacja.

Do 5 października 1944 r. trwało wychodzenie z miasta do niewoli zwartych oddziałów powstańczych, a w czasie tych trzech ostatnich dni nadal działało powstańcze dowództwo wydające rozkazy do swoich żołnierzy. Jednocześnie w tym czasie nadal funkcjonowały struktury ujawnionych władz Polskiego Państwa Podziemnego, a także miały miejsce wszelkie inne przejawy aktywności życia w powstańczym mieście, takie jak np. ukazywanie się prasy powstańczej, emisje audycji radiowych z powstańczych radiostacji, działalność powstańczej poczty harcerskiej itp.

http://emkom.republika.pl/kopowwar.html