Niezależna Gazeta Obywatelska

Jan Kochanowski urodził się w 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia. Był wybitny, polskim poetą renesansowym, przedstawicielem filozofii eklektycznej i głębokiej wiary w Boga, łączącym tradycję antyku i chrześcijaństwa.

Pochodził ze szlacheckiej rodziny Kochanowskich herbu Korwin reprezentującej wysoki poziom intelektualny. Jan Kochanowski studiował na Akademii Krakowskiej i na uniwersytecie w Królewcu, Padwie, gdzie w lipcu 1554 r. został konsyliarzem nacji polskiej tocząc spór o samodzielność z żakami niemieckimi. W 1555 r. Kochanowski przerwał naukę i w towarzystwie Jana Krzysztofa Tarnowskiego oraz Mikołaja Mieleckiego wyruszył w podróż do Rzymu i Neapolu, a następnie powrócił do Polski. W latach 1555-1556 przebywał ponownie w Królewcu na dworze arcyksięcia Albrechta Hohenzollerna, który prawdopodobnie był jego mecenasem. Następnie podróżował do Włoch i Francji i w 1559 r. na stałe wrócił do Polski i przebywał na dworach magnackich Tarnowskich, Tęczyńskich i Jana Firleja oraz biskupa krakowskiego Filipa Padniewskiego. Dzięki poparciu podkanclerzego koronnego Piotra Myszkowskiego dostał się na dwór króla Zygmunta Augusta, gdzie mianowano go sekretarzem królewskim. Królowi polskiemu służył do 1572 r.: opisywał ważne dla Rzeczypospolitej wydarzenia, w tym hołd pruski i unię lubelską. Po śmierci Zygmunta Augusta był zwolennikiem Henryka Walezego, a po jego ucieczce z Polski honorowo wycofał się z życia dworskiego.

W 1576 r. Kochanowski poślubił Dorotę Podlodowską, córkę podstolego sandomierskiego, z którą miał sześć córek i jednego syna. Zamieszkał w Czarnolesie żywot ziemianina. Napisał m.in. „Odprawę posłów greckich”, parafrazę „Psałterz Dawidów”, poemat „Jazda do Moskwy” (dedykowany hetmanowi polnemu litewskiemu Krzysztofowi Radziwiłłowi). Największą sławę przyniosły mu jednak „Treny”, napisane w 1579 r. po śmierci ukochanej córki Urszulki – są one wyrazem jego żalu i rozpaczy po stracie dziecka. Badacze języka podkreślają, że język i styl Kochanowskiego wywarł duży wpływ na rozwój polskiego języka literackiego. Jan Kochanowski zmarł na atak serca 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie. Pochowano go w kościele w Zwoleniu.

Oprac. Tomasz Kwiatek