Niezależna Gazeta Obywatelska

2014 r. w niedostatku żyło w Polsce ok. 16,5 mln osób (43 proc.) – wynika z raportu GUS na temat ubóstwa w Polsce.

W raporcie „Ubóstwo w Polsce w latach 2013-2014″ GUS przeanalizował zasięg sfery niedostatku w Polsce. Gospodarstwo domowe zostało uznane za żyjące w sferze niedostatku, jeśli poziom jego wydatków (obejmujący również wartość artykułów otrzymanych bezpłatnie oraz wartość spożycia naturalnego) był niższy od granicy sfery niedostatku wyznaczanej w oparciu o minimum socjalne obliczane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS). W 2014 r., podobnie jak w latach poprzednich, poziom granicy sfery niedostatku był około dwukrotnie wyższy od granicy ubóstwa skrajnego określanej na podstawie minimum egzystencji.

Na podstawie wyników badania budżetów gospodarstw domowych szacuje się, że w ciągu kilku ostatnich lat w Polsce ponad 40 proc. osób żyło w gospodarstwach domowych, których poziom wydatków był niższy od granic sfery niedostatku wyznaczanych w oparciu o minimum socjalne obliczane przez IPiSS.

Jak podał GUS, czynniki zwiększenie prawdopodobieństwo trafienia do sfery niedostatku były w zasadzie te same, które sprzyjały zwiększaniu ryzyka ubóstwa skrajnego.

W 2014 r. wśród gospodarstw domowych, w skład których wchodziła przynajmniej jedna osoba bezrobotna, w sferze niedostatku żyło ok. 70 proc. osób. W najtrudniejszej sytuacji znajdowały się gospodarstwa domowe, dla których głównym źródłem utrzymania były świadczenia społeczne inne niż renty i emerytury (ok. 80 proc. osób w sferze niedostatku).

Czytaj także: Raport o polskiej biedzie. W skrajnym ubóstwie żyje co dziesiąte dziecko

Znacznie wyższe od średniej krajowej odsetki osób żyjących w sferze niedostatku odnotowano także wśród gospodarstw rolników (ok. 62 proc.) oraz gospodarstw rencistów i pracowników na stanowiskach robotniczych (po ok. 57 proc.).

Jednym z najważniejszych czynników różnicujących zasięg sfery niedostatku jest wykształcenie. W 2014 r. w gospodarstwach domowych, których głowa gospodarstwa (zwana inaczej osobą odniesienia w gospodarstwie domowym) legitymowała się wykształceniem co najwyżej gimnazjalnym, w sferze niedostatku żyło ok. 68 proc. osób, natomiast w gospodarstwach domowych, w których głowa gospodarstwa miała wykształcenie wyższe – jedynie ok. 16 proc.

Częściej niż przeciętnie w sferze niedostatku żyją gospodarstwa z osobami niepełnosprawnymi (ok. 54 proc. w gospodarstwach z co najmniej jedną osobą niepełnosprawną prawnie, w tym ok. 56 proc. z niepełnosprawnym dzieckiem do lat 16).

W 2014 r. w Polsce niedostatkiem ekonomicznym częściej dotknięci byli ludzie młodzi, w tym dzieci. W gospodarstwach domowych o wydatkach niższych od minimum socjalnego żyła ponad połowa (ok. 52 proc.) dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia.

Spośród różnych typów gospodarstw domowych, na swoje utrzymanie mniej niż wynosiło minimum socjalne wydawały najczęściej rodziny wielodzietne. W 2014 r. w sferze niedostatku żyło ok. 57 proc. osób w gospodarstwach małżeństw z 3 dzieci oraz ok. 79% osób w gospodarstwach małżeństw z 4 lub większą liczbą dzieci na utrzymaniu.

Najwięcej osób żyjących w sferze niedostatku, analogicznie jak w przypadku stopy ubóstwa skrajnego, odnotowano w województwach: warmińsko-mazurskim (ponad 56 proc.) oraz świętokrzyskim (ok. 53 proc.). Wartość wskaźnika powyżej 50 proc. odnotowano jednak również w woj. podkarpackim, wielkopolskim, podlaskim oraz kujawsko – pomorskim.

serwis PAP