Niezależna Gazeta Obywatelska

Jest jednym z najpiękniejszych i największych leśnych rezerwatów przyrody w województwie śląskim. Zajmuje powierzchnię 408,9 ha, z czego 245 ha stanowi 8 stawów, a 144 ha – lasy. Położony jest pomiędzy Raciborzem, Nędzą, Zawadą Książęcą i Babciami, na terenie Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”.

Teren rezerwatu tworzy pięć obszarów leśnych. Jego florę reprezentuje 530 gatunków roślin naczyniowych, z czego 22 objęte są ochroną prawną. Oprócz bogatej fauny i flory podziwiać w nim można m.in. połowę gatunków ptaków żyjących w Polsce. „Łężczok”, to fantastyczny pomysł na weekendową wyprawę.

To niezwykłe na Górnym Śląsku miejsce powstało najprawdopodobniej w XIII w., kiedy to na tym terenie prowadzona była gospodarka rybacka. Nazwa „Łężczok” pochodzi od staropolskiego słowa „łęg”, „łęgi”, co oznaczało: „Podmokłe tereny porośnięte lasem” lub „łąkę na błotach”. Przepływająca przez rezerwat struga wodna nosi nazwę „Łęgoń”.

W XIV w. ziemie te stały się własnością zakonu cystersów z pobliskich Rud. Zakonnicy wykorzystywali starorzecze Odry tworząc system sztucznych zbiorników poprzez budowę śluz i grobli. Spośród długiej i bogatej historii tego urokliwego zakątka Polski, warto odnotować fakt, że w 1683 r. przez rezerwat – drogą między stawami – przejeżdżał król polski Jan III Sobieski wraz z armią polską zmierzają cyna Wiedeń. Kochający przyrodę polski monarcha prawdopodobnie posadził tu kilka dębów. Na pewno zatrzymał się przy przepięknym dębie szypułkowym zasadzonym przez cystersów. Dziś drzewo to ma 690 cm w obwodzie i nazywane jest „dębem Sobieskiego”. Jest prawdziwym królem rezerwatu! Aleję między groblami, którą szły polskie wojska nazwano natomiast Aleją Husarii Polskiej. Przy tej alejce znajduje się również dwór myśliwski wzniesiony przez cystersów w 1783 r. Dziś jest on zrujnowany i wymaga natychmiastowej pomocy.

W 1922 r. teren „Łężczoka” objęto ochroną prawną. Po II wojnie światowej stał się własnością Skarbu Państwa. Od 23 stycznia 1957 r. „Łężczok” posiada status rezerwatu przyrody. W 1993 r. wszedł w obszar Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”.

Fundacja „Dla Dziedzictwa”