Niezależna Gazeta Obywatelska

3 grudnia ubiegłego roku, Paweł Czyż – radny Rady Powiatu w Gołdapi i wiceprezes Zjednoczenia Chrześcijańskich Rodzin – złożył do władz samorządowych petycję, aby dotychczasowy Plac Zwycięstwa został nazwany na cześć gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, bohatera wymienionego w Hymnie Polski. „Plac Zwycięstwa dla wielu z nas kojarzy się z Pomnikiem Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni.” – charakteryzował przestrzeń w centrum Gołdapi we wrześniu 2009 roku lokalny portal goldap.info. Istotnie nie istnieje – na szczęście – ruski obelisk w centrum Gołdapi, ale w dalszym ciągu w przestrzeni publicznej funkcjonuje nazwa placu, której skorelowana w okresie PRL z obiektem chwały Armii Czerwonej. Przez dekady trwania III RP władze Gołdapi chroniły przed zniesieniem monument sławiący polskich okupantów.” – czytamy w petycji radnego Pawła Czyża.

To ogromne koszty związane ze zmianą nazwy ulicy i chyba w obliczu ogromnych potrzeb – nie stać nas na takie wydatki (tym bardziej, że nie jest to pierwsza potrzeba)”

– tak skomentowała w mediach społecznościowych inicjatywę samorządowca radna powiatowa poprzedniej kadencji Anna Falińska.

Nie takie ogromne. Gołdap szuka tożsamości. Honoruje się Prusaka Kanta, pomimo że gen. Dąbrowski, Bohater wymieniony w Hymnie, gościł w Gołdapi w drodze wojsk Księstwa Warszawskiego na Moskwę. Taka zmiana to inwestycja na lata i forma promocji.”

– tak odpowiedział na opinię byłej radnej polityk Zjednoczenia Chrześcijańskich Rodzin.

W najbliższą środę 29 stycznia, o godzinie 8:00 petycją Pawła Czyża zajmie się Komisja Skarg, Wniosków i Petycji Rady Miejskiej w Gołdapi.

Generał Jan Henryk Dąbrowski to ważna postać historyczna

Władze Gołdapi mają zatem szansę na to, aby nawiązać do ważnego wydarzenia historycznego i wykorzystać obecność gen. Jana Henryka Dąbrowskiego na terenie Gołdapi.

Jan Henryk Dąbrowski urodził się 2 sierpnia 1755 r. w Pierzchowcu koło Bochni jako syn pułkownika Jana Michała Dąbrowskiego i Zofii Marii von Lettow z pochodzenia Niemki. Służbę wojskową Dąbrowski rozpoczął w 1770 r. w stopniu podchorążego w wojsku saskim. W roku 1779 r. wziął udział w kampanii o sukcesję bawarską. Od 1780 r. w stopniu porucznika służył w gwardii elektorskiej w Dreźnie. W roku 1792 Dąbrowski w stopniu wicebrygadiera przeszedł do wojska polskiego i złożył przysięgę na wierność konfederacji targowickiej. Uczestniczył w powstaniu kościuszkowskim, za udział w obronie stolicy został awansowany do stopnia generała. 18 listopada 1794 r. dostał się do niewoli rosyjskiej pod Radoszycami.

Po upadku insurekcji liczył na konflikt Prus z pozostałymi zaborcami, swe nadzieje wiązał również z Francją, dokąd przybył w 1796 r. W porozumieniu z Napoleonem Bonaparte utworzył Legiony Polskie we Włoszech, opierając się na układzie podpisanym w 1797 r. w Mediolanie z Republiką Lombardzką. Fundusze na stworzenie Legionów Dąbrowski uzyskał ze sprzedaży ziemi Pierzchowa, należącej wcześniej do jego ojca. Na czele I Legii walczył m.in. pod Reggio i nad Trebbią oraz brał udział w zdobyciu Rzymu. Podczas walk w Apeninach został ranny. Po bitwie pod Marengo na polecenie Bonapartego utworzył dwa nowe legiony. Po pokoju w Amiens przeszedł na służbę Republiki Cisalpińskiej w stopniu generała dywizji. Od 1802 r. pozostawał w służbie włoskiej.  

3 listopada 1806 r. po zwycięskiej bitwie pod Jeną i wkroczeniu wojsk francuskich na tereny Polski, Dąbrowski wydał wraz z Józefem Wybickim w Poznaniu odezwę wzywającą do zorganizowania powstania wielkopolskiego. W 1807 r. jako dowódca części wojska polskiego, tzw. III Legii, uczestniczył w wyzwalaniu ziem polskich położonych na lewym brzegu Wisły, zdobył Tczew, uczestniczył w oblężeniu Gdańska i w bitwie pod Frydlandem. W 1808 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Virtuti Militari. Brał udział w kampanii 1809 r., podczas której był autorem planu wyprawy do Galicji. Walczył zwycięsko z Austriakami pod Radzyminem i Łęczycą.

W 1812 r. dowodził jedną z trzech dywizji polskich piątego korpusu i odznaczył się w bitwach pod Mohylewem i Borysowem. 26 listopada w bitwie nad Berezyną został ciężko ranny w czasie obrony jednego z mostów. W 1813 r. walczył pod Teltawem, Grossbeeren, Juterbogk i w bitwie pod Lipskiem. Po śmierci księcia Józefa Poniatowskiego został naczelnym wodzem armii Księstwa Warszawskiego. Po upadku Napoleona, Dąbrowski powrócił do Warszawy i stanął na czele Komitetu Organizacyjnego Wojskowego, którego celem było zorganizowanie wojska utworzonego Królestwa Polskiego, w którym został także generałem jazdy i piastował funkcję senatora-wojewody.

Dla założonych przez Dąbrowskiego Legionów, żołnierz i poeta Józef Wybicki w 1797 roku napisał „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, która od początku została przyjęta z entuzjazmem przez żołnierzy i nazwana „Mazurkiem Dąbrowskiego”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości po I wojnie stała się ona Hymnem Państwowym.

W Gołdapi stacjonuje Wojsko Polskie i to doskonała okazja, aby zmienić komunistyczną nazwę „Plac Zwycięstwa” na „Plac gen. Jana Henryka Dąbrowskiego”. Oczywiście w razie zrealizowania mojej propozycji powstają pewne koszty społeczne związane ze zmianą dokumentów, tablic, itp. Jednak – w moim przekonaniu – budżet Gminy i Miasta Gołdap – daje możliwości, aby ponieść tego typu koszty. Taka zmiana także może być dobrą formą promocji Gołdapi, dać szanse na skorelowanie uroczystego nadania nowej nazwy z rekonstrukcją historyczną przemarszu armii Księstwa Warszawskiego lub też we współpracy z Wojskiem Polskim utworzenia izby pamięci lub nawet lokalnego muzeum. Taka zmiana spowoduje także naturalne podniesienie prestiżu uroczystości, które są organizowane w tym miejscu.”

– czytamy w petycji radnego Rady Powiatu w Gołdapi Pawła Czyża.

Piotr Galicki