Od uruchomienia unijnej perspektywy 2014-2020 regiony zakontraktowały od 4 proc. do ok. 40 proc. środków dostępnych w ramach regionach programów operacyjnych.
Wartość zakontraktowanych środków z regionalnych programów operacyjnych (RPO) na koniec 2016 r. wyniosła 20 proc. Najwyższy wskaźnik podpisanych umów o dofinansowanie, obejmujących 40,5 proc. puli RPO, odnotowano w województwie pomorskim. W województwie opolskim wyczerpano 32,9 proc. alokacji, natomiast w trzecim pod tym względem województwie wielkopolskim – 30,2 proc.
W trzech województwach rozdysponowano mniej niż co dziesiątą złotówkę. W województwie warmińsko-mazurskim podpisano umowy na 8,8 proc. środków dostępnych w ramach RPO, w województwie świętokrzyskim – 5,9 proc., a w kujawsko-pomorskim – 4,2 proc.
Dane o poziomie wdrażania programów operacyjnych, według stanu na 31 grudnia 2016 r., udostępniło Ministerstwo Rozwoju w odpowiedzi na interpelację poselską Andrzeja Maciejewskiego (Kukiz 15’). Parlamentarzysta zapytał o realizację „Planu działania na rzecz zwiększenia efektywności i przyspieszenia realizacji programów w ramach Umowy Partnerstwa 2014-2020”.
W odpowiedzi podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Paweł Chorąży poinformował, że w 2016 r. znacznie przyspieszyła realizacja programów operacyjnych. „Nadrobione zostały opóźnienia sięgające w przypadku niektórych programów nawet 12 miesięcy” – zaznaczył.
Jak wynika z przestawionych przez resort rozwoju wyliczeń, do końca 2016 r. ogłoszono nabory na kwotę ponad 182 mld zł, czyli 59 proc. środków z UE dostępnych w ramach polityki spójności. Te same szacunki mówią o podpisaniu umów o dofinansowanie angażujących jedną czwartą wszystkich dostępnych środków unijnych dla Polski. W efekcie plan kontraktacji na 2016 r. przekroczono o 6,4 mld zł.
Wiceminister rozwoju zauważył, że „nadal odnotowuje się różnice w tempie realizacji programów krajowych (zarządzanych przez Ministra Rozwoju) i programów regionalnych (za które odpowiadają samorządy wojewódzkie)”.
Jak podkreślił, zgodnie ze stanem na koniec 2016 r. wartość wsparcia UE w ramach podpisanych umów o dofinasowanie osiągnęła w przypadku programów krajowych 26 proc. dostępnej alokacji na lata 2014-2020. Według wiceministra „analogiczny wskaźnik dla regionalnych programów operacyjnych wyniósł jedynie 20 proc.”.
„Ministerstwo Rozwoju będzie kontynuować działania, które mają usprawnić wdrażanie środków polityki spójności i zagwarantować odpowiednie tempo realizacji programów (…)” – podkreślił Chorąży.
Jak dodał, wzorem ubiegłych lat opracowywany został plan certyfikacji wydatków do KE na 2017 r., który nałoży na poszczególne instytucje systemu wdrażania środków unijnych obowiązek zapewnienia określonych wydatków w ramach programów operacyjnych. Gwarantować to będzie, zdaniem wiceministra, odpowiednie tempo realizacji programów, pozwoli również na minimalizację ryzyka ewentualnej utraty środków unijnych.
Wdrażane mają być także rekomendacje i rozwiązania wypracowane przez Forum do spraw uproszczeń systemu wykorzystania funduszy UE 2014-2020. Swoje prace kontynuować ma ponadto Międzyresortowy Zespół do spraw Funduszy Unii Europejskiej skupiający ministrów odpowiedzialnych za wdrażanie programów unijnych oraz marszałków województw. Forum ma umożliwiać bieżącą wymianę informacji, analizowanie ewentualnego ryzyka i zagrożeń oraz podejmowanie odpowiednich decyzji.
kic/Serwis Samorządowy PAP