Niezależna Gazeta Obywatelska

Nakładem wydawnictwa Demart ukazał się „Nowy atlas historii Polski. Od pradziejów do współczesności” zawierający 260 map opisujących dzieje ziem polskich od pojawienia się pierwszych ludzi na przyszłych ziemiach polskich aż do dnia dzisiejszego. Mapy uzupełnione są przez kalendarium wydarzeń.

Na pierwszych mapach ukazana jest obecność istot ludzkich na ziemiach polskich w paleolicie, mezeolicie, zasięg zlodowaceń, najstarsze na ziemiach polskich ślady obecności istot ludzkich, położenie stanowisk archeologicznych, obecność ludzi w neolicie, zasięg kultur rolniczych i nierolniczych, ślady najstarszych osad, obecność ludzi w epoce brązu, zasięg obecności kultury pomorskiej, Scytów, kultury łużyckiej, obecność ludzi w epoce żelaza, zasięg kultury pomorskiej, obecność Celtów, wpływy rzymskie, wędrówki ludów od V do VII wieku, obecność plemion germańskich, Bałtów, Prasłowian, Awarów, Hunów.

Na kolejnych mapach ukazany jest proces powstawania państwa polskiego, zasięg plemion polskich, panowanie Mieszka I i Bolesława Chrobrego, Polska za pierwszych Piastów, rozbicie dzielnicowe i odrodzenie Polski, rządy Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego, państwo krzyżackie i wojny krzyżaków z Polakami, lokalizacje miast i gospodarka w XIII i XIV wieku, system obronny Polski w czasach Kazimierza Wielkiego.

Kolejne mapy ukazują Polskę i Litwę za Jagiellonów, wojny Polski z krzyżakami (wraz z poszczególnymi bitwami), politykę czarnomorską Jagiellonów, wojny Litwy z Moskwą, walki o Inflanty, Rzeczpospolitą po Unii Lubelskiej, gospodarkę Rzeczpospolitej, podziały religijne w Rzeczpospolitej, wojny Rzeczpospolitej z Szwecją, Siedmiogrodem, Rosją, Turcją, Powstanie Chmielnickiego, wojny Rzeczpospolitej w XVII wieku, Konfederacje Barską, gospodarkę, szkolnictwo, podziały religijne w XVIII wieku.

Atlas to nie tylko dni trumfy ale też mapy z czasów klęsk narodowych: zaborów, walki z zaborcami w XVIII i XIX wieku, Księstwa Warszawskiego, przemysłu i rolnictwa na ziemiach polskich do czasu wybuchu Powstania Listopadowego, walk w czasie Powstania Listopadowego, Królestwa Polskiego, Rzeczpospolitej Krakowskiej i Rabacji Galicyjskiej, Galicji w XIX wieku, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Powstania Wielkopolskiego, Wielkiej Emigracji, emigracji i deportacji do I wojny światowej, gospodarki na ziemiach polskich w XIX wieku, walki z germanizacją i rusyfikacją, rewolucji 1905 i zasięgu działań polskich partii politycznych, zmian gęstości zaludnienia w XIX wieku, kościołów i wyznań na ziemiach polskich w XIX wieku, polskich formacji wojskowych podczas I wojny światowej, zasięgu polskich organizacji paramilitarnych, walki Legionów podczas I wojny światowej (na wielu mapkach przedstawione są poszczególne bitwy).

Wysiłek polskich patriotów mający na celu odrodzenie państwa polskiego przedstawiony jest na mapkach walk oddziałów polskich we Francji, Królestwa Polskiego reaktywowanego przez Niemców, walk z Ukraińcami po I wojnie światowej, kształtowania się granic II RP, powstania Wielkopolskiego, plebiscitów na Warmii i Mazurach, walk z Czechami o ziemie polskie, powstań i plebiscytów na Śląsku, wojny Polski z Sowietami.

Losy II RP ukazane są na mapach: administracyjnej II RP, gęstości zaludnienia, gospodarki, kultury, rozmieszczenia mniejszości narodowych, wyznań, Przewrotu Majowego, wyzwolenia Zaolzia, jednostek wojskowych i przemysłu obronnego 1939.

Upadek II RP ukazują mapy: wojny obronnej, podziału administracyjnego wprowadzonego przez okupanta, migracji ludności, eksterminacji Polaków przez okupanta niemieckiego i rosyjskiego, deportacji, eksterminacji 7,5 miliona obywateli II RP przez okupantów, wywózek na roboty i wcielania do niemieckiej armii, obozów NKWD dla Polaków, miejsc deportacji Polaków, ewakuacji cywilów z ZSRR z armią Andersa, schronień dla Polaków w Afryce w 1944 roku, zagłady Żydów, konspiracji polskiej podczas II wojny światowej (niestety nie uwzględniono konspiracji ruchu narodowego), Powstania Warszawskiego, Armii Krajowej, zbrodni sowietów na ziemiach polskich podczas II wojny światowej i po niej, Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie, przesiedleń po II wojnie światowe.

Album kończą mapki dotyczące PRL (ludności, migracji, gospodarki, kolejnych protestów społecznych, administracji), III RP (ludności, mniejszości narodowych i grup etnicznych, wyznań) i Unii Europejskiej (nakładów na naukę, transportu, handlu zagranicznego, rolnictwa).

Jan Bodakowski