W całej Polsce 1. i 2. listopada przez wszystkie cmentarze przechodzą nieprzeliczone rzesze ludzi odwiedzających groby swych bliskich. W tych dniach na grobach zapala się znicze i składa kwiaty.
Obyczaj nakazuje zapalić światło także na grobach zapomnianych, takich których nie odwiedza już nikt bliski.
Są to bowiem dni poświęcone pamięci zmarłych i wielkie doroczne święta odprawiane ku ich czci. Terminy tych świąt wyznaczone zostały przez Kościół w IX w. W 835 r. papież Jana XI ustanowił uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada) ku czci zmarłych świętych – już zbawionych – i to zarówno świętych wyniesionych na ołtarze, jak i nikomu nie znanych. Przeszło sto lat później, w 998 r., ustanowiony został w Kościele (dzięki św. Odilonowi, opatowi benedyktynów w Cluny) Dzień Zaduszny (2 listopada) – dzień nabożeństw i modłów w intencji wszystkich zmarłych, a zwłaszcza dusz odbywających jeszcze pokutę czyśćcową. Zaduszkowe uroczystości poprzedzone są pracami porządkowymi na cmentarzach i przystrajaniem grobów.
Święta te związane są z religią chrześcijańską lecz ich geneza jest pogańska. We współczesnych zwyczajach zaduszkowych przetrwało niewiele wątków prastarego święta pogańskiego w tym głownie palenie światełek, aby przybyłe dusze mogły się ogrzać. Jeszcze w okresie międzywojennym praktykowany był w niektórych regionach zwyczaj pozostawiania resztek pokarmów, aby dusze mogły się posilić, a na oknach pozostawiano zapaloną świecę.
W dawnej Polsce wierzono, że w noc Zaduszek zmarli przychodzili do domów podglądać i oczekują od rodzin pomocy, a potem udają się do kościoła, gdzie zmarły ksiądz celebruje dla nich specjalną Mszę św. Praktykowany był też zwyczaj obdarowywania ubogich, aby modlili się o zmarłych. Tradycyjnym zwyczajem, znanym w całej Polsce, było zamawianie w kościele Mszy św. w intencji zmarłych oraz specjalnej modlitwy tzw. napominki.
Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny są w Polsce również dniami pamięci narodowej. Płoną więc znicze w cmentarnych kwaterach żołnierskich, na grobach powstańczych, na bezimiennych – tak licznych w Polsce – polnych i leśnych mogiłach żołnierskich, na miejscach straceń, przy tablicach pamiątkowych poświeconych pamięci poległych i zabitych we wszystkich wojnach. Płoną również ognie ma grobach ludzi szczególnie zasłużonych dla Polski i jej kultury.
Fundacja Dla Dziedzictwa
Wracam wspomnieniami do czasów dzieciństwa .Ze sp,Mamusią porzadkowałam groby dziadków.Miałam grabki własciwie to grabie i wiadro i pracowałam Mamusia sadziła bratki.W domu z kolei wiła wianki. Sliczne kwiaty z bibuły były nasza twórczością. Wianki nimi ozdabiałyśmy.Ponadto.,Mamusia robiła znicze. Małe słoiki z grubym sznurkiem zalewała masłem.,sadłem. W dniu 1 listopada ,zawsze o godzinie 14-tej ,uczestniczyłam w nieszporach,odprawianych w kościele parafialnym sw.Jakuba. Kościół był zapełniony wiernymi.POzniej procesja na cmentarz.Tam była odprawiona msza święta.Czesto pogoda była mrożna ze sniegiem włącznie,W rękawiczkach dzieci na grobie przemieszczały swieczki i znicze.Dobrze się bawiliśmy,jeżeli tak to można nazwać Ale dorośli przy grobach nie rozmawiali.Zachowano ciszę..O godzinie 17-ej wracaliśmy do kościoła zostawiając za sobą łune palących się świeczek i zniczy.To było piękne.A w kościele była odprawiana kolejna msza święta, uzyskiwaliśmy odpusty. Pózniej była herbata ze sokiem malinowym , ciasto u cioci Julii /która ma 86 lat / , Czasy się zmieniły. Groby zapełnione są kosztownymi zniczami. Spotkania przy grobach służą do gadatliwości krewnych,którzy się nie odwiedzają w dni powszednie albo rodziny rozproszyły są po świecie i na ten dzień Wszystkich Świętych przyjeżdżaja w celu nawiedzenia grobu bliskich,którzy odeszli tęskniąc za dziećmi,wnukami. Nie zawsze zmiany w państwie, służą najmniejszej komórce społecznej jakim jest Rodzina.Dodam,ze jako uczennica szkoły podstawowej cała klasą szliśmy ze swieczkami pod Pomnik,który upamiętnia Polaków powieszonych przez Niemców w czasie II wojny światowej.Wczesniej porządkowaliśmy otoczenie Pomnika.
Kolejny rok życia zaliczylam wraz z rodziną. Porzadkuje groby,zapalam znicze i wspominam dobre chwile ,które przezylam z Tymi….którzy odeszli…………Niech odpoczywają w pokoju.Amen