Niezależna Gazeta Obywatelska

Nakładem IPN ukazała się praca Bartłomieja Noszczaka „Niebezpieczna wolność. „Uczeń Polski” (1979–1989). Fakty, wspomnienia, dokumenty” opisująca antykomunistyczne konspiracyjne pismo warszawskich licealistów wydawane od 1979 do 1989.

„Uczeń Polski” to przykład nielegalnej młodzieżowej prasy opozycyjnej w PRL, fenomenu który do dziś nie wzbudził należnego zainteresowania historyków. Bartłomiej Noszczak przybliża czytelnikom historie opozycyjnego pisma dla licealistów, które poruszało „tematykę życia szkolnego, odkłamywał historię, recenzował i korygował podręczniki”.

Młodzi publicyści pisma komentowali „wydarzenia polityczne i społeczne, publikowali wiersze oraz wywiady”. „Uczeń Polski” był pierwszym ogólnopolskim nielegalnym miesięcznikiem opozycyjnym wydawanym co miesiąc licealistów, od 1980 roku kolportowanym w całej Polsce.

Bartłomiej Noszczak w swej pracy opublikował wspomnienia młodych opozycjonistów o ich walce z systemem, ale i te o życiu codziennym młodzieży w PRL. W publikacji znalazły się też dokumenty przybliżające prześladowania patriotycznej młodzieży ze strony SB. Książka jest pomnikiem polskiej młodzieży która nie dała się zgnoić i ogłupieć przez komunistyczną propagandę i terror.

W kolejnych rozdziałach pracy Bartłomiej Noszczak opisał historie „Ucznia Polskiego”, treści zawarte w tym piśmie, inwigilacje środowiska publicystów pisma przez SB. W publikacji znały się relacje publicystów pisma – z uwzględnieniem poszczególnych szkół i dzielnic, opis pracy redakcyjnej, druku, relacji z Federacja Młodzieży Szkolnej, działalności przed, w trakcie, i po stanie wojennym. Publikacje kończą „dokumenty sprawy operacyjnego rozpracowania ”Uczniak””, „biogramy twórców i współpracowników” pisma, bibliografia, i indeks osób.

Jan Bodakowski