13 lipca 1666 r. w Mątwach nad Notecią (dziś część Inowrocławia) doszło do bitwy między ok. 20 tysięczną armią króla Jana Kazimierza a 16 tysiącami wojsk hetmana polnego koronnego Jerzego Sebastiana Lubomirskiego. Bitwa zakończyła się klęską wojsk królewskich bezskutecznie próbujących zdławić rokosz Lubomirskiego przeciw wzmocnieniu władzy królewskiej. Po bitwie Polacy pod wodzą Lubomirskiego wymordowali kilka tysięcy jeńców – żołnierzy królewskich.
W bratobójczej bitwie i w rzezi która nastąpiła później, zginęło łącznie 3873 żołnierzy królewskich i niewielka, nieznana bliżej liczba rokoszan (według niektórych historyków zaledwie ok. 200). Pod Mątwami wyginął kwiat armii polskiej – żołnierze Stefana Czarnieckiego, zahartowani w walkach w Polsce, Danii i na Ukrainie (sam Czarniecki nie brał udziału w bitwie, gdyż zmarł kilkanaście miesięcy wcześniej).
W wyniku przegranej wojsk Jana Kazimierza, zawarto ugodę w Łęgonicach: król zmuszony został do rezygnacji z planów wprowadzenia w Polsce elekcji za życia króla (vivanie rege), hetman Lubomirski został przywrócony do czci, lecz nie do urzędów, miał przeprosić władcę i udać się na wygnanie. 8 sierpnia w wielkopolskim Jaroszynie nastąpił akt pojednania. Lubomirski zmarł we Wrocławiu 31 grudnia 1667 r. Król Jan Kazimierz abdykował w 1668 r. i w 1669 r. wyjechał z kraju.
brakuje zdania, że rokosz – bunt uniemożliwił naprawę Rzeczypospolitej i wpłynął na późniejszy zupełny rozkład i upadek państwa.