Niezależna Gazeta Obywatelska

28 czerwca 1906 r. w Katowicach, w domu przy ul. Młyńskiej 5 urodziła się Maria Göppert-Mayer (1906-1972), laureatka Nagrody Nobla z fizyki za odkrycia dotyczące struktury powłok nuklearnych. Niemka, Göpert-Mayer była drugą kobietą na świecie, po Polce Marii Skłodowskiej-Curie wyróżnioną Nagrodą Nobla z fizyki. Pochodziła z zasłużonej dla Śląska rodziny uczonych. Ojciec, lekarz i profesor pediatrii Friedrich Göppert, przyczynił się do zwalczenia epidemii zapalenia opon mózgowych w Katowicach w 1905 i odkrył nowatorską metodę walki z tą chorobą. Jej dziadkiem był profesor prawa Heinrich Robert Göppert (1838–1882), a pradziadkiem profesor botaniki Heinrich Göppert, twórca Muzeum Botanicznego we Wrocławiu. W 1910 r. Göpert-Mayer przeniosła się z rodzicami do Getyngi. W 1930 r. obroniła doktorat z fizyki kwantowej. Po wyjściu za mąż za amerykańskiego fizyka Josepha Edwarda Mayera (1904–1983), wyjechała do USA, gdzie urodziła dwoje dzieci. W czasie II wojny światowej brała udział w pracy nad bombą atomową w ramach Projektu Manhattan uważanego za jeden z największych naukowo-konstrukcyjnych przedsięwzięć w historii. Maria Göpert-Mayer zajmowała się przede wszystkim teorią jądra atomowego. Wraz z Hansem Jensenem opracowała model powłokowy jądra atomu, za co w 1963 r. otrzymała Nagrodę Nobla. W latach 40. i we wczesnych latach 50. ubiegłego wieku, pracując dla Tellera, Maria opracowała równania w dziedzinie nieprzezroczystości optycznej, które następnie zostały użyte w projekcie bomby termojądrowej (pierwsza detonacja w 1952 r.).

Imię Marii Göppert-Mayer nosi m.in. jedna z sal wykładowych Wydziału Fizyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Noblistka została także uczczona skromną tablicą pamiątkową na ścianie katowickiego domu, w którym się urodziła. Jej imieniem nazwana została też jedna z ulic w centrum Katowic.

Autor: Fundacja Dla Dziedzictwa