Niezależna Gazeta Obywatelska

We wrześniu tego roku klub parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości złożył do sejmu 166 stronicowy dokument o chwytnej nazwie „Narodowy Program Zatrudnienia”. Na pierwszej stronie czytamy między innymi:
„Konsekwentna realizacja tego celu jest najważniejszą przesłanką wstrzymania emigracji zarobkowej oraz odwrócenia negatywnych tendencji demograficznych, gdyż praca jest najważniejszym czynnikiem stabilizacji społecznej i osobistej młodego pokolenia rozpoczynającego życie zawodowe.”

Pełna zgoda. Na początku dokumentu czytamy, że poprzez NPZ ma w Polsce od 2014 do 2023 roku ma powstać 1,2mln miejsc pracy. Program ma być skierowany do ludzi poniżej 35 roku życia. Program, ma powoływać Fundusz Wspierania Przedsiębiorczości Ludzi Młodych.

Pomoc miałaby postać:

– ulg w podatku dochodowym od przedsiębiorstw, za zatrudnianie dodatkowych pracowników, pod warunkiem, że są młodzi, a praca jest wykonywana w małym mieście lub na wsi.

– ulg w składkach na ubezpieczenia społeczne osób zatrudnianych na obszarze gmin zdegradowanych ekonomicznie,

– stypendiów edukacyjnych dla młodzieży zamieszkałej na obszarze zdegradowanych gmin,

– dotacji dla przedsiębiorców tworzących miejsca pracy i zatrudniających praktykantów w zdegradowanych gminach,

– dofinansowania uczniów i absolwentów pracujących w niepełnym wymiarze czasu pracy,

– pożyczek i kredytów z prawem do częściowego umorzenia dla młodych przedsiębiorców tworzących miejsca pracy w małych miastach, na wsi i w zdegradowanych gminach.

Finansowanie ma pochodzić z dodatkowego podatku nałożonego na wynagrodzenie osób pracujących w wysokości 2,5% a dla osób pracujących w dużych miastach i firmach 2,75%. Jak piszą autorzy raportu ma to dać 7 mld złotych w skali roku, które mają trafić do Funduszu Wspierania Przedsiębiorczości Ludzi Młodych.

Niestety ocena takiego programu przez jego autorów jest jednostronna. Jak podaje Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu PKPP Lewiatan program nie opisuje skutków zwiększania kosztów pracy (2,5%) wszystkich osób pracujących w Polsce. Autorzy piszą o zwiększeniu inwestycji i zatrudnienia w małych miastach i na wsiach. Nie wyliczają kosztów spadku inwestycji i zatrudnienia w innych częściach polski, spowodowanych wzrostem kosztów pracy.

Prognozowanie, że do 2023 roku dzięki temu programowi 1,2mln miejsc pracy przypomina wróżenie z fusów. Autorzy w projekcie pomijają jeszcze koszty administracyjne ściągnięcia tego dodatkowego podatku (zebranie podatku, rozliczenie i kontroli dotacji). Były by to kolejne pieniądze publiczne do podziału.

Margaret Thatcher: Nie ma czegoś takiego jak pieniądze publiczne

Efekt programu NPZ może być taki, że dotacje nie trafią do kogo trzeba i na dodatek zmniejszą produktywność na innych miejscach pracy. Centralnie wydatkowany pieniądz nie może być efektywnie wydawany. Dobrze mówi o tym prof. Krzysztof Rybiński na podstawie dotacji unijnych:

Mamy wprowadzaną ustawę podnoszącą wiek emerytalny do 67 lat dla kobiet i mężczyzn ale nie zmienia to faktu, że średnia wielu przechodzenia na emeryturę wynosi w Polsce 59 lat (2011 rok). Do emerytur i rent w 2011 roku dopłaciliśmy 80 mld złotych. A przykładowo na kolej i budowę dróg wydaliśmy tylko 30mld. Wydatki rządowe w roku 2000, 283 mld złotych a w roku 2011 664mld. Wzrost w przeciągu 11 lat 2,3 razy!

Co prawda toczy się debata ekonomiczna w gronie opozycji lecz jest ona monotematyczna i skupiona wokoło keynesowskiego nurtu ekonomii, dopuszczającego radykalną interwencję państwową w gospodarkę. Za rzadko przebijają się głosy postulujących zmniejszenie kosztów pracy i ułatwienie prowadzania działalności gospodarczej takiej jak: dr Gwiazdowskiego bądź prof. Rybińskiego.

Autor: Maciej Wilk