Niezależna Gazeta Obywatelska

Pałac w Pławniowicach (gmina Rudziniec, powiat gliwicki) jest jednym z ciekawszych obiektów na historycznym Górnym Śląsku, które w dobrym stanie przetrwały II wojną światową oraz okres PRL-u. Wzniesiono go w latach 1882-1885 z fundacji hrabiego Franciszka II von Ballestrema (1834-1910), w miejsce wcześniejszego zbudowanego w 1737 r. z inicjatywy Zygmunta Mikołaja von Goerza. Przygotowane projektu rodzinnej rezydencji hrabia Ballestrem polecił mistrzowi budowlanego Konstantynowi Heidenreichowi z Kopic koło Grodkowa (obecnie woj. opolskie). Całkowity koszt budowy rezydencji rodowej Ballestremów wyniósł 386.000 marek. W rękach rodu von Ballestrem pałac był do stycznia 1945 r., kiedy to ówczesny właściciel Mikołaj von Ballestrem (1900-1945) został zmuszony do ucieczki w obliczu zbliżających się żołnierzy Armii Czerwonej. Przez pewien czas w pałacu stacjonował sowiecki marszałek Iwan Koniew. Po wojnie władze komunistyczne przekazały go dla Kościoła. Do 1976 r. w komnatach pałacu mieszkały przeniesione ze Lwowa siostry Benedyktynki od Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu. W 1976 r. obiekt przejęli oo. Augustianie, którzy przebywali w nim dwa lata. W tym czasie w budynku mieściły się również biura administracji miejscowej spółdzielni rolniczej. Od 1978 r. gospodarzem zespołu pałacowo-parkowego została Diecezja Opolska, z inicjatywy której utworzono tu diecezjalny dom rekolekcyjny. 25 marca 1992 r., po podziale administracyjnym Kościoła w Polsce, pałac w Pławniowicach stał się własnością Diecezji Gliwickiej, zachowując funkcję domu rekolekcyjnego. Mieści się w nim Ośrodek Edukacyjno-Formacyjny Diecezji Gliwickiej. Jesienią 1993 r. rozpoczęto remont kapitalny obiektu w wyniku którego wymienione zostały: konstrukcja i pokrycie dachów, belki stropowe poszczególnych kondygnacji, oczyszczono i naprawiono elewacje, mury i fundamenty. Założono też wszystkie nowe instalacje wewnętrzne i zewnętrzne, odnowiono stolarkę okienną i drzwiową oraz uporządkowano park.

Pałac w Pławniowicach jest budowlą trójskrzydłową, 2-kondygnacyjną, z mieszkalnym poddaszem o zróżnicowanej, malowniczo ukształtowanej bryle. Wzniesiono go na rzucie podkowy w stylu neomanieryzmu niderlandzkiego. Cechuje go specyficzne zróżnicowanie kolorystyczne i fakturowe murów – kamiennych detali i czerwonych ceglanych płaszczyzn ścian. Dach budowli zdobią liczne wieże i wieżyczki, iglice i lukarny. Główne wejście (pn-zach fasada) poprzedzone jest otwartym przedsionkiem z zamieszczonym powyżej kartuszem z herbem rodziny von Ballestrem. Na parterze w zachodnim narożniku pałacu znajduje się kaplica pałacowa (pełniąca funkcję kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia NMP), zachowana z poprzedniego, późnobarokowego założenia (1 poł. XVIII w.), konsekrowana w 1885 r.

Pałac otacza zadbany park krajobrazowy ze starannie dobranym drzewostanem i rzadkimi, cennymi okazami dendrologicznymi w tym: cypryśnik błotny, miłorzęb dwuklapowy, sosna czarna, sosna żółta, tulipanowiec amerykański czy platan klonolistny. W parku, na wzgórzu poprzedzonym schodami ujętymi z dwoma stron balustradami, znajduje się również popiersie hrabiego Giovanniego Babtisty Angelo von Ballestrem di Castellengo (1709-1757) dłuta berlińskiego artysty Josepha Limburga (1874-1955). Ufundował je w 1907 r. hrabia Franciszek II w 150 rocznicę śmierci protoplasty rodu. W parku zachowała się również wozownia z 1881 r. i Dom Kawalerów z 1898 r.

Fundacja Dla Dziedzictwa