Niezależna Gazeta Obywatelska

„Zapal znicz pamięci” to wspólna akcja pięciu rozgłośni regionalnych Polskiego Radia i pionów edukacyjnych IPN. Zaangażowały się w nią Radio Merkury Poznań, bydgoskie Radio PiK, Radio Katowice, Radio Gdańsk i Radio Łódź oraz Biura Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu, Bydgoszczy, Katowicach, Łodzi i Gdańsku.

Organizatorzy zapraszają w niedzielę 21 października 2012 roku w południe do zapalenia zniczy w miejscach, gdzie Niemcy mordowali Polaków na dawnych ziemiach wcielonych do III Rzeszy oraz przesłania zdjęć na stronę internetową na adres: [email protected]

Organizatorzy akcji chcą przybliżyć pamięci zbiorowej Polaków tę nieznaną historię – dzieje Polaków, mieszkających podczas II wojny światowej na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Wysiedlenia z Wielkopolski, Pomorza i ziemi łódzkiej, przymusowe wcielanie do Wehrmachtu na Śląsku i Pomorzu, terror i egzekucje były doświadczeniem mieszkańców tych ziem od pierwszego dnia agresji niemieckiej w 1939 roku. Zamordowano wówczas – tylko do końca 1939 roku – 40 tysięcy osób, a Niemcy wprowadzili znacznie większy terror niż na terenie Generalnego Gubernatorstwa. W powszechnej świadomości, budowanej przede wszystkim na serialach, jest jednak obecna tylko ta druga okupacja.

Symbolem losów Polaków, którzy mieszkali na Pomorzu, Śląsku, ziemi łódzkiej i ciechanowskiej oraz w Wielkopolsce, jest pięć postaci, zamordowanych przez Niemców jesienią 1939 roku. Maria Jadwiga Kotowska, sanitariuszka podczas I wojny, zakonnica i nauczycielka, zamordowana w lasach piaśnickich; Leon Barciszewski, działacz polonijny w Niemczech, konsul RP, samorządowiec, rozstrzelany wraz z synem w Bydgoszczy, której był prezydentem; Gerard Linke, nauczyciel i harcerz z Nekli, rozstrzelanego w publicznej egzekucji w Kostrzynie po wskazaniu przez niemieckiego kolegę; Aleksandr Margolis, łódzki lekarz i społecznik, działacz Bundu, który nie opuścił swoich pacjentów i został zamordowany pod Łodzią; ppłk. Władysław Kiełbasa, zawodowy oficer, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, poległ podczas kampanii wrześniowej na Śląsku.

Akcja społeczna „Zapal znicz pamięci” organizowana była w Wielkopolsce trzykrotnie od 2009 roku. Uczestnicy zapalali znicze w miejscach zbiorowych egzekucji, w lasach, na rynkach miast, na cmentarzach, i przesyłali zrobione tam zdjęcia do Rozgłośni Regionalnej Polskiego Radia w Poznaniu. Zostały one zamieszczone na stronie internetowej, na której wcześniej podana została lista tych miejsc oraz informacje o niektórych z wydarzeń tam upamiętnionych.

Za: IPN.gov.pl