17 września 1939 r., gdy Warszawa jeszcze walczyła, gdy ciężkie boje toczono pod Lwowem, na Helu i Lubelszczyźnie, Związek Radziecki napadł na Polskę od wschodu. Była to wojskowa realizacja tajnego układu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r., który zakładał, że granica między III Rzeszą i ZSRR miała przebiegać wzdłuż rzek: Pisa, Narew, Bug i San. Oba państwa zobowiązały się do udzielenia sobie wzajemnej pomocy w zwalczaniu działań konspiracyjnych podejmowanych przez Polaków i zadecydowały, że nie dopuszczą do odrodzenia się Polski. Władze III Rzeszy włączyły zachodnie woj. Polski do Niemiec, a w części centralnej utworzyły Generalne Gubernatorstwo pozostające pod ich pełną kontrolą. Polacy byli traktowani jak tania siła robocza, a dobra narodowe zostały wywiezione w głąb Niemiec. Od 1940 r. Niemcy zaczęli zakładać na ziemiach polskich hitlerowskie obozy koncentracyjne.
Symbolem zdradzieckiej napaści ZSRR na Polskę jest Katyń i wymordowanie polskiej elity patriotycznej krytycznie nastawionej do komunistycznego reżimu sowieckiego. Po napaści Sowietów wojska polskie zostały wzięte do niewoli. 5 marca 1940 r. władze komunistyczne z Józefem Stalinem na czele podjęły decyzję o wymordowaniu Polaków, gdyż uznano, że stanowią „zdeklarowanych i nie rokujących nadziei poprawy wrogów władzy radzieckiej„. Mordy rozpoczęły się w kwietniu 1940 r. NKWD zabiła strzałem w tył głowy ok. 22.000 obywateli polskich – jeńców wojennych osadzonych w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz osób cywilnych, aresztowanych i osadzonych w więzieniach na terenie okupowanym przez ZSRR Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej. Ofiary dokonanej zbrodni stalinowskiej zostały pogrzebane w zbiorowych mogiłach – w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje koło Tweru, Piatichatkach na przedmieściu Charkowa i w przypadku 7 tysięcy ofiar w innych nieznanych miejscach. Prawda o zbrodni stalinowskiej była ukrywana przez światem przez cały okres dominacji reżimu komunistycznego w Europie Środkowo-Wschodniej.
Agresja Niemiec i ZSRR na Polskę stanowiła naruszenie obowiązujących traktatów o nieagresji i była przejawem pogwałcenia zasad prawa i moralności międzynarodowej. Naczelny wódz, Śmigły-Rydz, chcąc kontynuować walkę z Niemcami u boku państw zachodnich, przekroczył granicę i udał się do Rumunii, a stamtąd do Francji i następnie do Londynu. Wojna obronna Polski trwała do 5 października 1939 r. Życie straciło ok. 200 tys. obywateli polskich. Niemcy wzięli do Niewoli ok. 300 tys. żołnierzy i oficerów, Rosjanie – ponad 200 tys.
Polacy broniąc bohatersko swojego państwa czekali na pomoc państw zachodnich. Ta pomoc nigdy nie nadeszła. Dowództwo Wojska Polskiego i społeczeństwo polskie nigdy nie złożyło broni. Wojna, która pochłonęła miliony ofiar, trwała przez kolejne sześć lat.
Oprac. TK