Niezależna Gazeta Obywatelska

Zachęcony dość dobrą promocją w Radio Opole imprezą zorganizowaną w Gogolinie z okazji Dni Miasta i 45. rocznicy nadania praw miejskich, wybrałem się w niedzielę 29 lipca do owego miasta na pochód Karolin i Karlików. Wyobrażałem sobie, że zobaczę śląską tradycję, mieszkańców gminy przebranych w piękne stroje ludowe a tymczasem… zobaczyłem sporą dawkę kiczu w wykonaniu lokalnych działaczy mniejszości niemieckiej, których z pasją filmowała komercyjna telewizja TVN 24 i TVN meteo.

Przebierańcy zebrali się o godz. 14.00 pod kościołem w Karłubcu. Gdy przyjechałem była już niemiecka orkiestra z miasta partnerskiego Schongau. Poprzebierani niczym na karnawał ludzie pomału zbierali się pod kościołem, a przed 15.00 doszli również goście z Ukrainy w strojach ludowych. W miarę jak przychodzili kolejni poprzebierani mieszkańcy gminy – reprezentujący poszczególne sołectwa – żałowałem, że nie zaplanowałem sobie niedzielnego popołudnia inaczej. Szkoda, że ludność autochtoniczna zapomniała już o swojej pięknej tradycji i o oryginalnych strojach ludowych. My, potomkowie przesiedleńców i repatriantów z Kresów jesteśmy ubożsi o tę ludyczność – nie mamy gwary, własnych strojów i kultywowanych zwyczajów. Dlatego chętne, przynajmniej ja, poznaję to bogactwo dziedzictwa niematerialnego naszych współmieszkańców. W tym też celu pojechałem do Gogolina. Niestety, zobaczyłem mocną dawkę kiczu, który co najwyżej był atrakcją dla dzieci. Mieszkańcy Gogolina pewnie też tak ten pochód odebrali, o czym może świadczyć większa liczba gapiów niż uczestników. Najbardziej rozśmieszył mnie widok kobiet w średnim wieków (w tym żony burmistrza Gogolina, Joachima Wojtali), przebranych w imitacje tradycyjnych strojów rozbarsko-bytomskich (a nie opolskich) z galandami na głowach! Średnio zorientowany mieszkaniec Śląska Opolskiego (nawet potomek repatriantów) wie, że galanda, czyli wieniec upleciony ze sztucznych kwiatków i koralików (do których z tyłu przyczepiano wstążki o różnej szerokości ozdobione wzorem kwiatowym), jest symbolem dziewictwa i zakładały go tylko i wyłącznie panny. Zamężne kobiety nosiły haftowane ręcznie czepce. A propos wianka, pamiętacie Państwo jak Jolanta Kawecka reklamowała się we wianku na głowie podczas kampanii wyborczej w 2010 r.? Dziś, ta działaczka PO stara się o stanowisko dyrektora regionalnego oddziału TVP w Opolu…

Żeby nie zakończyć tego tekstu tak przygnębiająco muszę obiektywnie stwierdzić, że lżej  mi się zrobiło na sercu, gdy zobaczyłem biało-czerwone flagi w centrum miasta. Również dziewczyna, która wystąpiła w stroju ludowym przebrana za Karolinkę, wyglądała pięknie. Ślicznie wyglądały również mażoretki – dziewczynki były tak przejęte swoją rolą, że nie reagowały nawet na sympatyczne zaczepki licznych gapiów. I szkoda tylko, że taka świetna okazja, jaką był ten pochód nie miał zupełnie wymiaru edukacyjnego, że podczas przygotowywania strojów dzieci ani w domach, ani w domach kultury nie dowiedziały się niczego o tradycyjnych strojach ludowych noszonych niegdyś z dumą przez autochtonów. Przypomnijmy sobie znaną pieśń biesiadną i zarazem hymn Gogolina:

Poszła Karolinka do Gogolina
poszła Karolinka do Gogolina
a Karliczek za nią , a Karliczek za nią
z flaszeczką wina

Szła do Gogolina , przed się patrzała
szła do Gogolina , przed się patrzała
ani się na swego synka szykownego
nie obejrzała

Prowadźże mnie dróżko , hen w szeroki świat
prowadźże mnie dróżko , hen w szeroki świat
znajdę tam inszego syneczka miłego
co mi będzie rad

Autor: Tomasz Kwiatek