Niezależna Gazeta Obywatelska

98 lat temu, 28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii w związku z zamachem na arcyksięcia Ferdynanda w Sarajewie dokonanym 28 czerwca 1914 r. przez Serba Gawriłę Principa.

W kolejnych dniach i tygodniach kolejne państwa, powiązane sojuszami, wypowiadały sobie wojnę: 1 sierpnia Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji, a 3 sierpnia – Francji i Belgii. Trzy dni później, 4 sierpnia, Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom, a 6 sierpnia – Austro-Węgry Rosji. Europa podzieliła się na dwa bloki – w ten sposób zaczynała się I wojna światowa, konflikt, jakiego do tej pory nie znał świat, ale który okazał się jedynie przygrywką do okrucieństw XX wieku.

Naprzeciw siebie stanęły dwa obozy: Ententa, do której należały Wielka Brytania, Francja, Rosja, Serbia, Japonia, Włochy (od 1915 r.), Stany Zjednoczone (od 1917 r.) i Państwa Centralne, tj. Austro-Węgry i Niemcy wspierane przez Turcję i Bułgarię. Konflikt zakończył się klęską Państw Centralnych i powstaniem w Europie środkowej i południowej licznych państw narodowych, w tym odrodzonej po 123 latach zaborów Polski.

Wojna, nazwana później „światową”, zakończyła się 11 listopada 1918 r. Był to pierwszy konflikt wojenny o masowych ofiarach tak na frontach, wśród żołnierzy, jak i wśród ludności cywilnej. Zmiany technologiczne w broni palnej, użycie lotnictwa i gazów bojowych w połączeniu z olbrzymimi armiami z poboru, ekspediowanymi na pole walki według zasad starej taktyki, np. ataków frontalnych, przynosiły nieznane dotąd ofiary.

Oprac. TK