Kartka z kalendarza: dziś mija 92. rocznica podziału Górnego Śląska

Niezależna Gazeta Obywatelska24

Po plebiscycie (przeprowadzonym 20 marca 1921 r.) i III powstaniu śląskim, 12 października 1921 r. Liga Narodów odrzuciła wniosek angielsko-niemiecki pozostawienia Górnego Śląska przy Niemczech i poleciła dokonać podziału tego regionu. Decyzją Rady Ambasadorów przyznano Polsce 29% terytorium plebiscytowego, który obejmował powiaty: katowicki, lubliniecki, pszczyński, rybnicki, świętochłowicki, i tarnogórski. Na tym obszarze znajdowała się większa część przemysłu górnośląskiego, który miał ogromne znaczenie gospodarcze. 15 maja 1922 r. podpisano w Genewie polsko-niemieckie porozumienie regulujące podział Górnego Śląska.

Nowa granica przebiegała od północy przez powiaty: lubliniecki, bytomski, zabrski, toszecko-gliwicki, rybnicki i raciborski. Po stronie niemieckiej znalazły się tereny na zachód od tej linii, czyli 7794 km2 (71%) obszaru plebiscytowego. Polska otrzymała 3214 km2 (29%) ze spornego terytorium. Mniejszy przydział wynagradzał fakt, że przy Polsce pozostawał większy potencjał przemysłowy: 53 kopalnie węgla kamiennego (z 67), 10 kopalni cynku i ołowiu (z 15), 9 stalowni (z 14) i 22 wielkie piece (z 37). Według wytyczonej przez Radę Ligi Narodów granicy, po stronie niemieckiej znalazło się ponad 750 tys. Polaków, natomiast po stronie polskiej – ponad 250 tys. Niemców.

Po wydaniu decyzji dotyczącej podziału Górnego Śląska polskie stronnictwa polityczne i organizacje zawodowe utworzyły Naczelną Radę Ludową z Józefem Rymerem jako liderem. Na czele analogicznego organu niemieckiego – Wydziału Niemieckiego – stanął Hans Lukaschek. Rozpoczęła się ewakuacja wojsk Komisji Międzysojuszniczej, podczas której bojówki niemieckie rozpoczęły gwałtowną akcję terrorystyczną, w wyniku której zginął m.in. oficer francuski. 20 czerwca 1922 r. wojska polskie przekroczyły granicę koło Szopienic (obecnie dzielnica Katowic) i wkroczyły na Górny Śląsk. W lipcu 1922 r. Polska przejęła ostatecznie administrację na przyznanym jej obszarze, który zgodnie z obietnicą zachował pewną autonomię – miał swój sejm lokalny. Pierwszym wojewodą śląskim został Józef Rymer. 16 lipca 1922 r. podpisano w Katowicach dokument upamiętniający przejęcie części Śląska przez Rzeczpospolitą. W tym czasie na terenach przyznanych Niemcom rozpoczął się odwet na tych Ślązakach, którzy w okresie plebiscytowym działali na rzecz Polski. Zabraniano rozmawiać po polsku w lokalach publicznych, znieważając tych, którzy zakazu tego nie przestrzegali. Bojkotowano działaczy polskich, wprowadzano ograniczenia w działalności polskich organizacji.

Oprac. TK

  1. bolo
    | ID: 1f388d96 | #1

    Jak już o odwetach to proszę wpomnieć o migracji ludności śląskiej w latach miedzywojennych a dowiemy się gdzie te odwety były o wilele większe.

  2. anonim
    | ID: 04914553 | #2

    @bolo
    Może konkretniej? I skąd to oburzenie, że napisano, że na ludności propolskiej dokonywano odwetu, czyżby były ci to w nie wsmak?

  3. anonim
    | ID: 04914553 | #3

    „w smak” – ma byc

  4. czytelnik
    | ID: df399313 | #4

    Autor tego artykuliku „zapomniał” wspomnieć, że w sierpniu 1922 r. czyli miesiąc po podziale powstał Związek Polaków w Niemczech. Tak wyglądały te „ograniczenia w działalności polskich organizacji”. Jeszcze przed podziałem, w maju 1922 r. rządy Polski i Niemiec zawarły specjalną konwencję w sprawie Górnego Śląska z gwarancją Ligi Narodów, która chroniła prawa mniejszości narodowych po obu stronach granicy. Dobra rada dla autora: przed napisaniem artykułu warto trochę więcej poczytać.

  5. foxmann
    | ID: de01ca0f | #5

    Dokładnie jest tak jak pisze czytelnik: te wszystkie „ograniczenia” i „dyskryminacje” dotyczyły ludzie, którzy byli politycznymi agitorami i po prostu robili władzom na przekór. Jakoś do czasów NSDAP słowiańskie nazwy, organizacje, nawet posłowie w Reichstagu w tych „przebrzydłych” i niedobrych Prusach były tolerowane, a nawet legalnie działały?
    Z drugiej strony można powiedzieć, że Teofila Kupkę zamordowali polscy rebelianci.

  6. bolo
    | ID: 4aa154b9 | #6

    Drogi Anonimie, dlaczego ponad milion Polaków (tylko po roku 1980)wyjechało do tych co ich przez wieki dyskryminowali?
    30% propolskich Ślązaków zagłosowało w plebiscycie na Niemcy co zadecydowało o polskiej przegranej, dziś ich wnukowie jak i tych drugich mieszkają w Niemczech, dyskryminowani biedacy))))))))

  7. bolo
    | ID: 4aa154b9 | #7

    Tej drugiej strony Foxmanie się tu nie opisuje, najchętniej śmierć Korfantego przypisano by też Niemcom, ale niestety jak było dobrze wszyscy wiemy, oj Kurzydło, Kurzydło.

  8. anonim
    | ID: 0d3afdba | #8

    @bolo

    „Drogi Anonimie, dlaczego ponad milion Polaków (tylko po roku 1980)wyjechało do tych co ich przez wieki dyskryminowali?”

    W taki sposób odpowiadając dowodzisz tylko, że wykazujesz się kompletną indolencją historyczną z brakiem wyczucia i zrozumienia procesów historycznych czego skutkiem są stawiane tak kretyńskie tezy jak ta o przyczynach emigracji Polaków po roku 1980. Na to pytanie nie da się odpowiedziec w formie jakiej oczekujesz, a jeżeli nie jesteś tego świadom to jesteś zwyczajnym idiotą.
    I wracając do twojego pierwszego pytania – możesz podac jakieś przykłady na swój wywód? No i dlaczego tak bardzo was razi wszelkie wykazywanie niemieckich przewinień? Bo jak mniemam zapewne jesteś z tych, którzy twierdzą, że z żadną „ukrytą opcją niemiecką” nie mają nic wspólnego.

  9. ukryta opcja
    | ID: 55860533 | #9

    A ja podpisuje cie pod tym co napisali foxman i bolo! Nawet jestem za opcja niemiecka. Moze oni zrobia tutaj porzadek, bo coraz gorzej sie dzieje.

  10. bolo
    | ID: e1fb9c43 | #10

    Nic nowego, kiedy coś nie po waszej myśli to zaraz „idioci” i co do drugiego pytania,dlaczego was rażą polskie przewinienia w stosunku do Ślązaków?

  11. Anonim
    | ID: 441feb3f | #11

    @bolo
    Widzę, że to u ciebie taki odruch obronny – odpowiadać pytaniem na pytanie, choćby było jak najbardziej idiotyczne. Czyli, że wniosek z tego, ze nie masz żadnych konkretnych argumentów popartych faktami, bo inaczej już dawno byś ich użył. Tak więc określenie ciebie idiotą jest zupełnie adekwatne co do poziomu, który reprezentujesz. No i jakie polskie przewinienia powinny nas razić? Uświadom mnie w końcu.

  12. bolo
    | ID: c4c996ae | #12

    Widzę że okres miedzywojenny jest dla ciebie okresem tabu, poczytaj sobie w necie np. o wunikach wyborów w 1930 roku a dowiesz sie prawdy jak Kurzydło traktował autochtonów, Korfanty już niestety dawno nie żyje a on odczuł to na własnej skórze.
    Trzeba w historii widzieć dwie strony medal bo idioci widzą tylko jedną!

  13. Anonim
    | ID: 441feb3f | #13

    @bolo
    Poczytaj sobie – jest to argument wszystkich przemądrzałych głąbów, którzy tak naprawdę sami nie potrafią wyartykułować swoich poglądów i rzeczowo ich przedstawić. Zamiast tego kolejny raz rzucasz jakieś wyrwane z kontekstu bzdety. Napisz mi zatem w jaki sposób „wybory brzeskie” przyczyniły się do pogorszenia sytuacji mieszkańców Śląska i jaką w tym rolę odegrał Wojewoda Grażyński? Chcę się tego dowiedzieć od ciebie, bo z dotychczasowego sposobu dyskusji wnioskuję, że dotychczas nie zależało ci na rzeczowej argumentacji gdyż każda twoja wypowiedź jest podszyta pogardą wobec polskości. Rzeczowa dyskusja polega głownie nie na wytykaniu błędów a na dzieleniu się swoją wiedzą. To więc jak Boluś jesteś gotowy podzielić się ze mną swoją wiedzą, której ja nie posiadam?

  14. alejaja
    | ID: fd9399a6 | #14

    Uwielbiam tę stronę. Ubaw po pachy. Tak trzymać chłopaki!

  15. bolo
    | ID: c4c996ae | #15

    Hahahahahahaha))))) widzę że cię krótko i zwięzle wyprowadzam z równowagi, zapewne sie już pienisz, ale tak na całkiem serio czy ty naprawdę myślisz że sie tu będę rozpisywał na temat tego Kurzydło bo ty tego chcesz? Mało to jest informacji w necie, nie czytałeś jeszcze? Ja wiem nawet że był bardzo niskiego wzrostu, podobnie jak dziś jeden z polskich głownych polityków.

  16. svatopluk
    | ID: 0d4d85ad | #16

    „Według wytyczonej przez Radę Ligi Narodów granicy, po stronie niemieckiej znalazło się ponad 750 tys. Polaków, natomiast po stronie polskiej – ponad 250 tys. Niemców.”

    A ta informacja to niby na czym bazuje? Kiedy to przed rokiem 1922 pytano na Górnym Śląsku o narodowość?

  17. Osobłoga
    | ID: fd9399a6 | #17

    @svatopluk
    Przypuszczalnie autor wyczytał to w jakimś propagandowym wydawnictwie z okresu PRL.

  18. Z Niemiec
    | ID: 07b33127 | #18

    Prośba do redakcji o ujawnienie IP, bo coś mi się wydaje że co niektórzy psychole piszą sami do siebie, to dopiero będą jaja:-)

  19. alejaja
    | ID: fd9399a6 | #19

    Naprawdę jajcarska strona. Lepsze niż kabaret. Tak trzymać!

  20. anonim
    | ID: 13567510 | #20

    @bolo
    Tym politykiem jest zapewne ten, który jest tylko o 1 cm niższy od byłego Prezydenta ( i nie tego, który w niektórych kręgach jest znany jako TW „Bolek”). A co do pienienia to wmawiaj sobie dalej swoje własne urojenia, widac, że tylko takim sposobem potrafisz się dowartościowac.

  21. | ID: 5ba735c7 | #21

    Rocznica podziału to tytuł jakby żywcem wyjęty z jakichś pisemek rasiów.

  22. svatopluk
    | ID: 6e049aa5 | #22

    do macierzy (Czech) przecież nie przyłącyli.

  23. anonim
    | ID: 287c6740 | #23

    @bolo
    To jak Boluś doczekam się w końcu jakiś rzeczowych źródeł historycznych, czy mam uznac, że nazwanie ciebie idiotą było w pełni uzasadnione?

  24. svatopluk
    | ID: e1ceabd5 | #24

    To był drugi podział Górnego Śląska. Trzeci miał miejsce w roku 1950 i trwa do dnia dzisiejszego.

Komentarze są zamknięte