Niezależna Gazeta Obywatelska

Imię zmarłego dwa lata temu wybitnego reżysera filmowego i teatralnego Andrzeja Wajdy otrzymał skwer w pobliżu Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Wprawdzie laureat honorowego Oscara za całokształt twórczości związany był przez lata ze Starym Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej, to jednak uczynienie go patronem miejsca w pobliżu drugiej, najbardziej znanej krakowskiej sceny jest bardzo trafnym posunięciem Rady Miasta Krakowa.

Reżyser tak pamiętnych spektakli jak „Noc listopadowa” Stanisława Wyspiańskiego, „Biesy” Fiodora Dostojewskiego, czy teatralnego maratonu (sfilmowanego później jako serial telewizyjny) „Z biegiem lat, z biegiem dni” na podstawie kilku utworów młodopolskich twórców tuż po II wojnie światowej studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i zawsze potem chętnie wracał do tego miasta, w którym zorganizował Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manngha, a swoje nagrody, czyli wspomnianego Oscara, Złotą Palmę z Cannes, berlińskiego Złotego Niedźwiedzia i weneckiego Złotego Lwa przekazał do zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Collegium Maius. Za zasługi dla podwawelskiego grodu otrzymał w 1995 roku – wraz z małżonką Krystyną Zachwatowicz – Srebrny Medal Cracoviae Merenti.

Twórca polskiej szkoły filmowej, którego dziełem są m.in. „Kanał”, „Popiół i diament”, „Popioły”, „Panny z Wilka”, „Brzezina”, „Ziemia obiecana” „Człowiek z marmuru”, „Człowiek z żelaza”, „Pan Tadeusz”, „Katyń” ma już swoją aleję w Gdyni, ulicę w rodzinnych Suwałkach, a także w innych miastach, m.in. Wałbrzychu.

Andrzej Wajda był senatorem RP w latach 1989-1991, członkiem honorowym francuskiej Akademii Sztuk Pięknych, honorowym obywatelem Warszawy, Gdańska, Gdyni, Wrocławia, Łodzi, Opola, Radomia i Suwałk. W 2011 roku otrzymał Order Orła Białego. Zmarł pięć lat później, pochowano go na cmentarzu Salwatorskim

Krakowscy radni nadali także skwerowi pomiędzy Przedszkolem Samorządowym nr 76 i Szkołą Podstawową nr 32 u zbiegu al. Focha i ul. Królowej Jadwigi imię Papcia Chmiela (naprawdę Henryka Jerzego Chmielewskiego) – wybitnego grafika i rysownika, uczestnika powstania warszawskiego, twórcę legendarnego komiksu pt. „Tytus, Romek i A’Tomek”, ulicy w Nowej Hucie Stanisławy Dowgiałło – jednej z pierwszych w Polsce farmaceutek, przewodniczącej Związku Polaków na Łotwie po I wojnie światowej, skwerowi przy ul. Biskupiej Aleksandra Biborskiego – architekta, projektanta wielu kamienic krakowskich, a drodze w dzielnicy Bieżanów księdza Adolfa Chojnackiego, najbardziej znanego – obok m.in. Jerzego Popiełuszki, Stanisława Małkowskiego, Kazimierza Jancarza – kapłana prześladowanego w czasach PRL za działalność opozycyjną, proboszcza wsławionej zorganizowanym przez Annę Walentynowicz strajkiem głodowym w 1985 roku bieżanowskiej parafii, niedoszłej ofiary zamachu przygotowanego na jego życie przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, w latach 90. duszpasterza środowisk polonijnych w Rumunii i na Ukrainie.

Jerzy Bukowski*

*Filozof, autor „Zarysu filozofii spotkania”, piłsudczyk, harcerz, publicysta, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie, przewodniczący Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego w Krakowie, były reprezentant prasowy śp. pułkownika Ryszarda Kuklińskiego w Kraju