Kartka z kalendarza: dziś mija 50. rocznica śmierci Józefa Franczaka, ostatniego „Żołnierza Niezłomnego”

Niezależna Gazeta Obywatelska2

Józef Franczak, ps. Lalek, Laluś, Laleczka, Guściowa, używał też nazwiska Józef Babiński urodził się 17 marca 1918 r. w Kozicach Górnych. Był sierżantem Wojska Polskiego, uczestnikiem wojny obronnej Polski 1939, żołnierzem ZWZ-AK, ostatnim żołnierzem polskiego podziemia antykomunistycznego i niepodległościowego.

Po ukończeniu Szkoły Podoficerskiej w Centrum Wyszkolenia Żandarmerii w Grudziądzu przydzielony został do Plutonu Żandarmerii w Równem. Tam zastała go wojna. Po 17 września 1939 r. został aresztowany przez Sowietów. Zdołał uciec z niewoli. W 1940 r. wstąpił do ZWZ a następnie do AK. Działał w podziemiu do 1944 r. W 1944 r. jako oficer, został przymusowo wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego.

W styczniu 1945 r., będąc świadkiem wydawania i wykonywania wyroków śmierci na AK-owcach (m.in.: Uroczysko Baran koło Międzyrzeca Podlaskiego) zdecydował się na dezercję. Wkrótce NKWD zaczęło go szukać i rozpoczął się 18-letni okres ukrywania się przed władzą. Lalek brał udział w wielu zamachach na tzw. utrwalaczy władzy ludowej – milicjantów i żołnierzy formacji bezpieczeństwa. Kilka razy był ranny, a raz aresztowany.

W czerwcu 1946 r. Urząd Bezpieczeństwa zrobił w okolicy, w której ukrywał się Franczak wielką obławę. Po zatrzymaniu kilku osób, w tym Lalka, który miał jednak dokumenty na inne nazwisko, ubecy pojechali do wsi Chmiel na wesele. Kiedy po zabawie ciężarówka z aresztowanymi jechała do Lublina, partyzanci rzucili się na będących pod wypływem alkoholu ubeków, obezwładnili ich i zabili pięciu z nich. W 1947 r. Franczak dołączył do oddziału żołnierzy podziemia niepodległościowego, dowodzonego przez kpt. Zdzisława Brońskiego Uskoka.Ukrywał się. Nie ujawnił się w czasie amnestii w kwietniu 1956 r. Aż do 21 października 1963 r. był jedną z najbardziej poszukiwanych w kraju osób. W jego rozpracowanie UB zaangażowało ok. 100 ludzi. Franczak został zadenuncjowany przez Stanisława Mazura, krewnego swojej żony, który był tajnym współpracownikiem SB ps. Michał. Żołnierz Niezłomny został zamordowany przez UB i ZOMO 21 października 1963 r. w Majdanie Kozic Górnych podczas obławy. Rodzinie oddano zwłoki pozbawione głowy.

Józef Franczak ps. Lalek był ostatnim poległym w boju partyzantem podziemia poakowskiego na terenie Polski. 17 marca 2008 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński nadał pośmiertnie Józefowi Franczakowi ps. „Lalek” Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Cześć Jego Pamięci!

Więcej zobacz na: http://podziemiezbrojne.blox.pl/2009/10/46-rocznica-smierci-sierz-Lalka.html

  1. kominiarz
    | ID: 0ef22908 | #1

    Józef Franczak, ostatni niezłomny ukrywający się z bronią, doczekał się jedynego opracowania jakim jest książka (a właściwie 70-cio stronicowa broszura) „Józef Franczak ps. Lalek. Ostatni partyzant poakowskiego podziemia” historyka Wioletty Gut. No niestety tak nasze niektóre magistry piszą -:) Szkoda, że nie mam własnej drukarni, bo gdyby pościągał z internetu wszystkie dostępne wiadomości i zdjęcia Józefa Franczaka, to wyszłaby z tego znacznie pokaźniejsza biografia -:) Może kiedyś historyk z prawdziwego zdarzenia pokusi się na solidną biografię o człowieku, o którym ostatnio jakby nie było trochę się mówi… Bądź co bądź ukrywać się i być ściganym do 1963 roku przez aparat bezpieki, to jest wyczyn nie lada.
    Polecam do obejrzenia ciekawy film dokumentalny, który był już kilka razy emitowany na TVP Historia:
    http://www.youtube.com/watch?v=xqixay-Hwgc
    oraz drugi dokument z czyklu „Z archiwum IPN” :
    http://www.youtube.com/watch?v=t6-7PjlKUBo

  2. kominiarz
    | ID: 0ef22908 | #2

    Warto również posłuchać Pana Marka, syna Józefa Franczaka:
    http://www.youtube.com/watch?v=2ZD6ArfYNfE

Komentarze są zamknięte