Kartka z kalendarza: dziś mija 73. rocznica zamordowania przez Niemców 360 Polaków w Palmirach

Niezależna Gazeta Obywatelska

20 czerwca 1940 r. Niemcy przeprowadzili Nadzwyczajną Akcję Pacyfikacyjną znaną szerzej jako tzw. akcja AB z niem. Außerordentliche Befriedungsaktion podczas której w Palmirach zamordowano 360 przedstawicieli polskich elit. W sumie w wyniku Akcji AB zamordowano w Palmirach ponad 2 000 osób. To taki warszawski Katyń. Niestety, Palmiry stanowią „białą plamę” w zbiorowej świadomości Polaków. Zbrodnia ta została jakby zapomniana i poświęcona w imię dobrosąsiedzkich stosunków z Niemcami.

Data 20 czerwca jest jedynie symbolem tego, co wydarzyło się na polanach podwarszawskiej wioski w okresie od 14 grudnia 1939 r. do 17 lipca 1940 r. W okresie tym dokonywane były masowe mordy na ściśle wyselekcjonowanej grupie Polaków określonej przez Niemców mianem „warstwy przywódczej”. Było to skrupulatnie zaplanowane ludobójstwo oparte na rasowej doktrynie narodowego-socjalizmu mające na celu eksterminację szeroko pojętej elity – duchownych, naukowców, dziennikarzy, artystów, oficerów, działaczy społecznych i politycznych. Jednym słowem potencjalnych przywódców i liderów, których eliminacja z polskiego społeczeństwa miała zamienić nasz naród w niewolników czyli zgodnie z nazistowską doktryną – podludzi.

W pierwszej kolejności ginęli weterani powstań śląskich i wielkopolskiego, działacze plebiscytowi z Warmii i Mazur oraz działacze Związku Zachodniego. Niemcy na długo przed inwazją na Polskę sporządzili listy proskrypcyjne Polaków przeznaczonych do likwidacji. Na listach tych znajdowało się w sumie ponad 80 tysięcy nazwisk. Drugą turą planu była Sonderaktion, która nastąpiła w listopadzie a która była wymierzona w nauczycieli akademickich, w ścisłą czołówkę polskich naukowców. Aresztowano i przewieziono do obozów koncentracyjnych w sumie 184 profesorów w tym 143 wykładowców Uniwersytetu Jagielońskiego. W trakcie akcji AB Niemcy rozstrzelali około 6,5 tysiąca osób. W Stanisławowie rozstrzelano około 200 przedstawicieli lokalnej inteligencji, to samo w Wilnie, w Grodnie, w Częstochowie, pod Radomiem, w Nowogródku, w którym ofiarami były m.in. zakonnice, w Ponarach mordowano wybitnych uczonych polskich. W każdym mieście mordowano lokalne elity. Najtragiczniejsze epizody akcji AB, to noc z 20 na 21 czerwca 1940 r. kiedy to dokonano egzekucji 360 przedstawicieli ścisłej elity w Palmirach oraz ranek 4 lipca 1941 r., który przeszedł do historii jako mord profesorów lwowskich w wyniku którego rozstrzelano 40 wykładowców związanych z lwowskimi uczelniami oraz 5 w kolejnych dniach.

Komentarze są zamknięte